(Post 09/09/2008) Bạn đang tìm việc, sự kiện
nào đó hay bạn bè mất liên lạc đã lâu? Đã có một nơi trên mạng dành sẵn
cho bạn. Hãy cùng tìm nơi đó nhé!
Những gương
mặt hiện tại, xa xưa, gần cũng như xa đều ở đây, khỏe mạnh trên
Facebook, nơi bạn có thể liên lạc với họ chỉ bằng vài cú nhấn
chuột. |
|
Với hàng trăm triệu tài khoản, MySpace là mạng cộng đồng
(MCĐ) nổi tiếng nhất (và bị chỉ trích nhiều nhất!). Dù già hay trẻ, dường
như ai cũng có một trang mạng riêng. Tuy vậy, thế lực của ông vua trực
tuyến Rupert Murdoch chưa hẳn thỏa được nhu cầu giao tiếp Web của bạn.
Nhiều công ty tiên phong đã nhanh nhẹn nhảy lên con tàu này và đưa ra
nhiều dịch vụ từ dạng phổ thông cho đến chuyên biệt (tất cả đều miễn phí),
giúp bạn kiếm việc, hẹn hò và giữ liên lạc với những bạn cũ, bạn mới và
giúp cuộc sống của bạn luôn tươi đẹp.
Dù có nhiều MCĐ rải rác khắp Internet nhưng rất khó biết
được MCĐ nào “đáng” để bỏ thời gian và đường truyền. Để làm rõ điều này,
ta cùng khảo sát 23 MCĐ cả trong và ngoài nước theo 5 mảng chính: phổ
thông, chuyên biệt, theo sở thích, di động và chia sẻ nhạc phim. Trong
các khảo sát này, có một số mẹo giúp bạn an toàn, đảm bảo tính riêng tư,
cách tìm bạn bè trực tuyến và sử dụng triệt để chức năng dịch vụ.
MCĐ PHỔ THÔNG
MySpace: Năm
2003, MySpace (thuộc hãng truyền thông News của Mỹ) ra đời đánh dấu bước
ngoặt lớn cho MCĐ với số lượng người truy cập còn đông hơn cả Google.
MySpace liên tục phát triển và lớn mạnh không chỉ trong phạm vi nước Mỹ
mà còn trên khắp thế giới. Hiện MCĐ này là một trong những “điểm đến”
được quan tâm nhất nhờ những dịch vụ phong phú mà nó mang lại cho người
dùng. Trong MySpace, người dùng có thể tự thiết kế profile của mình để
giới thiệu về bản thân, bạn bè, chơi game hay thậm chí quảng cáo những
bài thơ, bài hát hay đoạn phim mình sáng tác. Khả năng tùy biến cao chính
là một trong những yếu tố làm nên thành công của MySpace. Người dùng có
thể tự viết (hay lấy từ nơi khác) mã lập trình HTML hay Java Script để
thiết kế giao diện riêng cho profile của mình với những hình ảnh, âm thanh
và kết cấu riêng trên nền hình tĩnh, động, cuộn... Nếu là “tay mơ” thì
bạn có thể vào pimp_my_profile.com để chọn những thiết kế sẵn có. www.myspace.com
Facebook: Xuất
hiện từ năm 2004 dưới dạng niên giám trực tuyến dành cho sinh viên đại
học Harvard, sau đó Facebook nhanh chóng mở rộng cho sinh viên các trường
đại học khác, rồi tới trường trung học và cuối cùng là cho tất cả mọi
người. Bạn có thể tìm bạn bè theo trường, thành phố hay công việc và bạn
có thể tham gia vào một hay nhiều mạng như vậy; do đó, bạn có thể giữ
liên lạc với bạn học cũ, láng giềng và đồng nghiệp. Nhờ phương thức tiếp
cận này mà Facebook có xấp xỉ 60 triệu thành viên. Các chức năng chính
của Facebook (chia sẻ hình ảnh và video, gửi tin nhắn, bảng tin nhắn công
cộng) đều tương tự MySpace nhưng lại không chấp nhận màn hình nền kiểu
gây sốc và không tương thích với một số chương trình nghe nhạc từ MySpace.
Không may là phía sau vẻ ngoài sạch sẽ với 2 màu trắng
– xanh của Facebook là những nguy cơ tiềm ẩn. Năm ngoái, kế hoạch quảng
cáo Beacon của Facebook (các thành viên biết được giao dịch trực tuyến
của nhau, xem thêm tại ID: A0802_20) gây xôn xao dư luận vì các thành
viên phản đối chuyện riêng của họ bị công khai mà họ lại không biết (và
cũng không được bồi thường). Nếu bạn lo sợ (có lý do chính đáng) tính
riêng tư đó lại tái diễn thì bạn có thể thiết lập bảo mật ở mức chi tiết
phù hợp cho mình. www.facebook.com
LinkedIn:
Không giống Facebook và MySpace (chuyên về bạn bè và giải trí), LinkedIn
chú trọng về nghề nghiệp và kinh doanh. LinkedIn trở thành một trong những
MCĐ được nhắc đến nhiều nhất và nhanh chóng gần đạt được con số 20 triệu
tài khoản.
Cũng giống như những MCĐ khác, LinkedIn cũng xoay quanh
những thông tin cá nhân của bạn. Tuy nhiên, thay vì hiển thị danh sách
sở thích và hình ảnh thì LinkedIn lại hiển thị quá trình làm việc, kỹ
năng chuyên môn, trình độ học vấn, các giải thưởng và giải thích lý do
và cách thức bạn muốn người khác liên lạc với mình. Để tận dụng hết lợi
thế của LinkedIn, bạn nên viết ngắn gọn, hoàn chỉnh và sắc sảo giống khi
bạn viết sơ yếu lí lịch hoặc CV. Tuy vậy, điều quan trọng nhất trong “lý
lịch” của bạn lại chính là nhận xét của đồng nghiệp và sếp (cũ và hiện
nay) về những vị trí bạn đảm nhận. Khi có nhiều lời nhận xét về bạn thì
bạn có quyền thêm hoặc không thêm chúng vào thông tin cá nhân. Càng có
nhiều nhận xét tốt thì bạn càng có ấn tượng tốt trước các công ty tiềm
năng trong mục Jobs& Hiring của LinkedIn và cả trước những khách hàng
tương lai trong mục Services nữa. Để tăng cơ hội nhận được những nhận
xét tốt, bạn hãy viết nhận xét cho các thành viên khác trước, đừng để
khi họ yêu cầu rồi mới viết. www.linkedin.com
Twitter: Twitter
có thật sự là một MCĐ không? Phải, nhưng không giống như Facebook và MySpace.
Nội dung xuyên suốt trong Twitter là hàng loạt thông báo tình trạng hiện
thời của các thành viên (gọi là tweet), mỗi thông báo tối đa 140 ký tự.
Trang Twitter có những thông báo giống với những câu status mà bạn thường
thấy trong danh sách bạn bè Yahoo Messenger của mình khi họ online...
để biết được bạn bè của mình đang làm gì hay đang càu nhàu chuyện gì.
Đó chẳng phải là một thú vui sao!
Sau khi đăng ký, bạn nên theo dõi trang cập nhật cộng
đồng luôn có thay đổi để biết cách người khác dùng Twitter như thế nào
và tìm ra người dùng Twitter thú vị liên lạc với họ. Bạn cũng có thể cho
Twitter tìm trong sổ địa chỉ e-mail của bạn để xem có ai trong danh sách
địa chỉ có tài khoản Twitter hay không. Đồng thời, những người khác cũng
có thể theo dõi thông tin từ bạn. Nếu bạn không thích để thông báo của
mình nơi công cộng thì có thể chọn “Protect my Updates” trong phần cài
đặt Twitter để không đăng tải công khai tweet của bạn, chỉ những ai bạn
mời thì mới xem được. Thậm chí nếu lâu rồi bạn quên không đăng tin thì
bạn có thể cài đặt để Twitter nhắc nhở qua e-mail. Khi bạn không dùng
máy tính thì Twitter có thể giúp bạn nhận và gửi tin tweet qua điện thoại
di động hay trên trang web di động của Twitter. www.twitter.com
FaceViet:
MCĐ này dành cho người Việt, chủ yếu là sinh viên đang học đại học, cao
đẳng và vẫn còn trong giai đoạn thử nghiệm. FaceViet “tỏ ra” quan tâm
hơn đến TP.HCM và Hà Nội hơn các tỉnh thành khác vì MCĐ này yêu cầu bạn
khai báo chi tiết về cả trường trung học, đại học, năm tốt nghiệp... của
bạn và sau đó liệt kê danh sách những thành viên khác có thể là bạn học
cũ của bạn. Faceviet có giao diện và nhiều chức năng gần giống như FaceBook:
tươm tất, nền sáng và bạn biết được bạn bè bạn đang làm gì. Cũng giống
với các MCĐ khác, FaceViet có thể móc nối các địa chỉ e-mail trong hộp
thư của bạn để tự động dò tìm bạn bè. Bạn cũng có thể tạo blog và một
chức năng hữu ích là tự copy blog Yahoo của bạn vào blog FaceViet, tuy
nhiên, trong bản beta này thì chức năng copy vẫn chưa hoạt động được như
ý. Các chức năng khác như lịch, nhóm, tạo album ảnh... đều rất gần với
FaceBook. Ngoài ra, FaceViet còn có mục chia sẻ nhạc, phim, truyện nhưng
chỉ dừng lại ở mức chia sẻ đơn thuần. www.faceviet.com
VietSpace: Còn
trong giai đoạn thử nghiệm, giao diện tiếng Việt. Theo thông tin từ MCĐ
này thì ngày 10/12 năm ngoái, VietSpace đã có đến 90.000 thành viên. Có
thể một phần MCĐ này có số người đăng ký nhiều vì quá trình đăng ký rất
đơn giản, không cần bạn phải khai báo cụ thể. Do vậy bạn cũng khó lòng
kiếm được người quen trên mạng. Giao diện của VietSpace không còn rối
rắm, nhưng khả năng tùy biến giao diện của VietSpace khá cao, bạn có thể
chỉnh sửa và thiết lập riêng cho mình một trang web với bố cục, màu nền,
nội dung... theo ý thích. MCĐ này có tính năng quản lý nhóm bạn bè như
một ứng dụng desktop, cho bạn tạo thư mục nhóm bạn bè, di chuyển danh
sách... VietSpace có chức năng lưu trữ, bạn có thể tải tập tin lên mục
lưu trữ của mình (vẫn chưa có thông tin về dung lượng tối đa cho 1 người
dùng). Tuy vậy, VietSpace không mang tính tương tác giữa các thành viên
nhiều như của faceViet. www.vietspace.net.vn
Yobanbe:
Gần giống như VietSpace với giao diện tùy biến. Nhưng hơn thế nữa, Yobanbe
có giao diện chính “gọn gàng” và tươi sáng hơn; có chức năng copy blog
từ Yahoo blog. Tuy nhiên, vẫn giống với VietSpace, chức năng tìm người
quen trên mạng của Yobanbe vẫn chưa mạnh. Yobanbe.zing.vn
Guongmat:
Với giao diện và chức năng gần với faceViet và FaceBook,
MCĐ Guongmat hướng đến chức năng tìm kiếm bạn bè, người thân và tìm bạn
nhiều hơn các chức năng khác. Giao diện của guongmat khá tươm tất, nền
sáng. Chức năng tìm kiếm nâng cao khá chi tiết nhưng khi bạn khai báo
thông tin cá nhân thì Guongmat không đưa ra được những profile tương tự
mà bạn phải tự tìm thủ công. Guongmat cũng có công cụ blog, tạo album
hình và tin nhắn giữa các thành viên. Đây là một MCĐ đơn giản, dễ dùng
với giao diện tiếng Việt. Tương tự với Gưongmat là MCĐ Thehetre (www.thehetre.vn).
Guongmat.com
Cyvee giúp bạn tìm việc dễ dàng |
|
MCĐ CHUYÊN BIỆT
Vấn đề với những MCĐ phổ thông chính là không ai dùng
MCĐ nữa vì có quá nhiều người sử dụng rồi. Làm sao ai đó có thể tìm thấy
profile của bạn trong số 400 triệu trang MySpace? Tuy nhiên, hiện có hàng
ngàn MCĐ hướng đến những hoạt động, ý tưởng hay sở thích riêng biệt.
Vài ví dụ:
Nhờ iMedix giúp đỡ, bạn có thể kiếm thông tin trên web về một loại bệnh
cụ thể nào đó và trò chuyện, e-mail với người cùng quan tâm. Trong trang
BlackPlanet.com, người Mỹ gốc Phi có thể bàn nhiều chủ đề hay giữ liên
lạc với nhau từ khắp nơi; trang MiGente cũng tương tự nhưng dành cho cộng
đồng người Mỹ gốc La-tin và AsianAve.com dành cho người châu Á. Người
dùng lớn tuổi có thể đến TeeBeeDee.com (thành viên có độ tuổi từ 40 trở
lên).
Cyvee:
Nếu bạn đang tìm việc làm (nhất là sinh viên mới ra trường) hoặc bạn là
nhà tuyển dụng thì Cyvee (viết tắt của từ sơ yếu lí lịch Curriculum Vitae)
là MCĐ bạn nên ghé mắt qua. MCĐ này yêu cầu bạn khai báo cụ thể nơi ăn
chốn ở, trường bạn học... để móc nối với các nhà tuyển dụng dễ dàng hơn.
Cyvee cũng tự đưa ra những bạn bè học cùng trường, cùng niên khóa với
bạn. Ngoài các tab chức năng Hội Nhóm, Việc Làm & Cơ hội, Hỏi Đáp,
Sự kiện như thường thấy ở các trang MCĐ khác, Cyvee còn đưa ra một hệ
thống tiền tệ riêng tên là Cyvee Dollars (CVD) dùng để chi trả cho các
dịch vụ như đăng tin dự tuyển, tin nhắn... nhằm tạo cho MCĐ này “sạch”
hơn và tránh những tin “gây rối”. Lúc khởi tạo tài khoản, bạn được cấp
5 CVD và nếu hồ sơ khởi tạo của bạn hoàn chỉnh, bạn sẽ nhận được 8 CVD
miễn phí. MCĐ này cũng đưa ra những tin tức rất hữu ích về thị trường,
kinh tế... Đến nay Cyvee có hơn 30.000 thành viên. www.cyvee.com
Ning: Nếu
bạn vẫn chưa tìm được MCĐ nào thích hợp thì bạn có thể tự tạo riêng cho
mình. Tại Ning, bạn có thể tạo một MCĐ tùy biến với tên miền riêng, hình
trang chủ riêng, các trang profile thành viên, chia sẻ hình ảnh và video,
chia nhóm theo chủ đề và diễn đàn thảo luận riêng. Một khi bạn đã tùy
biến xong thì bất cứ ai (không chỉ dành riêng cho người đăng ký) đều có
thể dễ dàng tìm thấy bạn trong niên giám của Ning hay qua hệ thống từ
khóa trong trang của bạn. Bạn chỉ mất vài phút để tạo một mạng Ning: chỉ
cần chọn tên và tên miền (ở cuối sẽ thêm đuôi “ning.com”), miêu tả chi
tiết cho mạng, đưa vào một vài khóa tag và chèn thêm biểu tượng hình ảnh
là xong. Để tăng độ an toàn và bảo mật cho những người dùng, bạn có thể
thiết lập chỉ cho phép thành viên mới có quyền vào và để được làm thành
viên trong mạng của bạn thì phải được mời từ một thành viên khác. www.ning.com
MySpace cho ĐTDĐ là cách miêu tả tốt nhất về Dada.net, giúp bạn truy cập được hình ảnh, video và cả bạn bè của mình ngay trong chiếc ĐTDĐ. |
|
MCĐ THEO SỞ THÍCH
LibraryThing:
Dù gần đây cha đẻ Apple, Steve Jobs, từng xác nhận rằng mọi người không
còn hứng thú đọc sách nữa nhưng ngày càng xuất hiện nhiều trang tập trung
vào những vấn đề thân thuộc xung quanh mọi người như: trên bàn cạnh giường
ngủ của bạn có thứ gì? LibraryThing giúp bạn lập danh mục nội dung thư
viện, chia sẽ tựa sách hay với thành viên khác hoặc khám phá những tựa
sách hay tác giả mà bạn vô tình bỏ qua. Rất nhiều (đến mức bất ngờ) thành
viên LibraryThing có cùng sở thích này với bạn và lại sẵn sàng cùng bạn
thảo luận. Hiện có khoảng 330.000 người sử dụng dịch vụ của LibraryThing.
Bạn bắt đầu nhập từng cuốn sách vào danh mục sách của
mình, bằng cách đánh mã sách ISBN hoặc sao chép thông tin cuốn sách từ
danh mục của thành viên khác. Bạn có thể tìm và nhập nhiều sách vào danh
mục theo cách tìm số ISBN theo nhà xuất bản, nhà phân phối sách hay mục
điểm sách trên các trang web.
Một khi bạn lập ra thư viện cho mình thì LibraryThing
có thể đề nghị bạn đọc một số tựa sách khác dựa trên danh mục của những
thành viên cùng sở thích. Các trang liệt kê dựa trên thẻ (tag) về tác
giả và chủ đề cho bạn xem lướt qua người khác đang đọc sách gì. Thành
viên miễn phí có thể lập danh mục đến 200 tựa sách yêu thích; tài khoản
không giới hạn danh mục sách giá 10USD/năm và tài khoản vô thời hạn 25
USD. www.librarything.com
Last.fm: Bạn
mệt mỏi vì phải nghe đi nghe lại các bài hát cũ? Bạn ước có thể tìm được
nhiều nhạc cùng thể loại khác và nhất là... miễn phí? Một công cụ plug-in
của Last.fm “nghe” những gì PC hay iPod của bạn đang phát, so sánh với
giai điệu đó với các thành viên Last.fm khác có cùng sở thích rồi đề nghị
những bài nhạc mới cho bạn. Khi bạn nhấn chuột vào nút “Love” và “Ban”
để trả lời cho đề xuất của Last.fm thì trang web sẽ biết được nhiều hơn
ý thích của bạn và tiếp tục đưa ra cho bạn nhiều bài nhạc mới nữa và vẫn
có cùng phong cách.
Như trong thế giới thực, bạn bè trong Last.fm là những
người chỉ cho bạn những bài nhạc cực hay mà có thể bạn chẳng hề biết,
nhưng nếu bạn không thích kết bạn thì cũng chẳng ảnh hưởng gì. Bạn vẫn
có thể lướt qua các profile của người dùng có sở thích âm nhạc giống mình
để tìm nhạc. www.last.fm
Pandora:
Mặc dù có cùng mục đích như Last.fm (tìm bài nhạc bạn thích và
phát trực tuyến) nhưng Pandora hoạt động hoàn toàn trong trình duyệt web
và dựa trên những ý kiến của người khác để đề xuất nhạc cho bạn. Khi bạn
vào nghe và bình chọn nhạc trong Pandora, trang web này sẽ cung cấp cho
bạn những bài hát mới được các nhà phê bình đánh giá là cùng thể loại.
Bất cứ lúc nào bạn cũng có thể tìm ca sĩ, bài hát hay thể loại cụ thể
và Pandora sẽ tạo ra một “đài phát thanh” hoàn chỉnh cho bạn với đầy đủ
bài hát cùng thể loại.
Các chức năng MCĐ của Pandora khá yếu. Phần lớn mục điền
về profile là dạng không bắt buộc, profile chỉ đủ để giới thiệu sơ lược
về bạn; và bạn có thể tùy chọn ẩn để không ai thấy được. Bạn khó lòng
mà tìm được người quen trên mạng này và Pandora không có chức năng tìm
kiếm thành viên. Tuy nhiên, bạn lại tìm được người hâm mộ của ca sĩ hay
nhạc sĩ nào đó và có thể tạo bookmark họ cũng như biết được họ đang nghe
gì. www.pandora.com
iMeem: Chức
năng chia sẻ hình ảnh của Facebook thật tuyệt và bạn có thể liệt kê những
buổi trình diễn, tựa phim và nhạc sĩ bạn yêu thích trong profile nhưng...
chỉ có thế thôi. iMeem còn tiến xa hơn nữa về tính năng chia sẻ sở thích
phim và nhạc bằng cách kết hợp tính năng xã hội giống Facebook và những
giao diện (theme) cho thông tin cá nhân, danh sách nhạc (playlist) và
phần mềm nghe nhìn nhúng giống MySpace. Khi đăng ký, bạn có thể nhập nhiều
hay ít thông tin về bản thân tùy thích trên iMeem gồm nơi ở, trường học,
công ty, sở thích âm nhạc, phim ảnh, TV và những sở thích khác. Sau đó,
bạn có thể liên kết để tạo một danh sách bạn bè cho riêng mình từ thành
viên iMeem bằng cách tự thêm bạn bè mà bạn biết hoặc để iMeem tìm trong
danh sách liên lạc e-mail của bạn. Bạn có thể tìm nhạc hay phim mình thích
rồi thêm vào playlist, nghe nhạc trong playlist của người khác, tham gia
hay tạo nhóm thảo luận dành riêng cho từng sở thích, ca sĩ hay thể loại
cụ thể.
Phần lớn nhạc và phim có trên iMeem là những đoạn clip
ngắn (liên kết đến trang iTunes hay Amazon nơi bạn có thể mua bằng cách
tải về) nhưng bạn cũng có thể tải toàn bài hát lên để nghe riêng mình
bạn. Nhạc sĩ và đạo diễn có thể nâng cấp tài khoản của họ lên phiên bản
chuyên nghiệp miễn phí, hiển thị tác phẩm của họ và chứa tên miền con
iMeem (chẳng hạn như elvispresley.imeem.com). Những người thật sự “ghiền”
phim và tìm kiếm một cộng đồng mạng dành riêng cho xem và thảo luận phim
có thể sẽ thích dùng Flixster.com hơn là dùng iMeem.
www.imeem.com
MẠNG CỘNG ĐỒNG LÀ
GÌ?
Bạn đang sở hữu tài khoản
trong Yahoo 360, iMeem, PhotoBucket, YouTube...? Bạn thường chia
sẻ tâm sự, âm nhạc, phim ảnh, tin tức với bạn bè? Bạn thường xuyên
nhận được thư mời làm bạn? Bạn thường gặp quảng cáo “đánh đúng tâm
lý” mà lại chẳng hiểu tại sao? Đó là những điều thường thấy trong
thế giới Mạng Cộng Đồng (MCĐ, hoặc mạng xã hội). Vậy bạn biết gì
về MCĐ?
Mạng Cộng Đồng (tên đầy đủ
là Mạng Cộng Đồng trực tuyến hoặc Mạng Cộng Đồng ảo) là một đại
diện tiêu biểu của Web 2.0 và được mệnh danh là thứ gắn kết thế
giới lại với nhau trong thời đại công nghệ thông tin phát triển
ngày nay.
MCĐ nhằm mục đích tạo ra
một hệ thống trên nền Internet cho phép người dùng chia sẻ thông
tin, sở thích, nhu cầu... một cách hiệu quả và vượt ra ngoài những
giới hạn về địa lý, giúp thúc đẩy liên kết giữa nhiều cá nhân, đoàn
thể và các tổ chức xã hội lại với nhau.
Mặc dù ngay từ năm 1995,
MCĐ đã bắt đầu manh nha nhưng mãi đến năm 2002, chúng mới thật sự
phát triển; và ngày nay có khoảng hơn 200 MCĐ trên toàn thế giới.
Các MCĐ lớn mạnh nhanh chóng và trở thành trào lưu hiện nay. Không
chỉ phát triển mạnh ở Mỹ và các nước châu Âu, MCĐ hiện cũng đang
trong thời kỳ huy hoàng tại các nước châu Á như Hàn Quốc, Trung
Quốc, Đài Loan, Singapore và cả Việt Nam.
Trong nước, phong trào MCĐ
mới bắt đầu gây chú ý trong khoảng 2 năm trở lại đây. Tuy nhiên,
tốc độ phát triển của các MCĐ trong nước hiện rất đáng chú ý; trong
khoảng thời gian ngắn nhưng hiện có khoảng hơn 20 MCĐ tại VN.
|
MCĐ DI ĐỘNG
Dodgeball:
Nhiều MCĐ có tính năng di động và một nhóm các MCĐ rộ lên gần đây được
thiết kế riêng cho ĐTDĐ và hoạt động như một trạm hub kết nối các ĐTDĐ
với nhau. Ưng dụng thực tế nhất của những dịch vụ này là giúp người dùng
giữ liên lạc với nhau qua tin nhắn SMS hay qua trình duyệt trên ĐTDĐ.
Dịch vụ Dodgeball (của 2 cựu sinh viên đại học New York)
cung cấp dịch vụ xác định vị trí địa lý dựa trên ĐTDĐ như thế. Sau khi
tạo một tài khoản trong Dodgeball (bằng cách cung cấp tên, thành phố,
số điện thoại và nhà cung cấp dịch vụ không dây), bạn bắt đầu thêm bạn
bè: Dodgeball tìm và gửi thư mời đến những địa chỉ liên lạc bằng hộp thư
Gmail của bạn hay bạn có thể tìm trong danh bạ của các thành viên Dodgeball
khác. Khi bạn gặp được phòng bạn thích và muốn bạn thân của mình ghé chơi,
bạn chỉ cần gửi một tin nhắn đến mã SMS của Dodgeball có chứa ký hiệu
@ cộng với nơi hẹn hò cùng với chữ “check-in”, đây là cách thường dùng
trong “văn phong” của dân MCĐ. Sau đó, Dodgeball phát ra tin nhắn văn
bản đến danh sách bạn bè của bạn với cùng nội dung (thường dùng dạng tin
nhắn không giới hạn). Các tin nhắn vắn tắt khác gửi thông báo (ví dụ “shout-out”
khi bạn muốn thông báo việc gì) hay bạn sẽ nhận được thông tin địa điểm
chỗ hội họp từ dịch vụ bản đồ Google Maps. Điều hạn chế chính của Dodgeball
là hiện chỉ phủ sóng trên 22 thành phố lớn của Mỹ. Hy vọng rằng Google
(mới vừa mua lại Dodgeball) sẽ tiến hành mở rộng vùng phủ sóng dịch vụ
này. www.dodgeball.com
Dada.net:
Dù được thiết kế cho người dùng ĐTDĐ nhưng Dada.net đi theo một hướng
hoàn toàn khác so với Dodgeball. Là một loại MySpace di động, Dada.net
cho bạn tạo và tùy biến trang chủ cá nhân, và quan trọng hơn là cho bạn
tải nhạc, video, hình ảnh và blog. Bạn có thể làm tất cả mọi việc kể trên
bằng trình duyệt trên ĐTDĐ (hay từ PC).
Dịch vụ này cũng sinh lợi qua dịch vụ quảng cáo Google
Ads. Bạn cũng có thể có được một phần lợi nhuận nếu bạn có tài khoản Google
AdSense: càng có nhiều người xem profile của bạn và những mẩu quảng cáo
trong đó thì bạn và Data.net càng kiếm được nhiều tiền. Chính vì thế,
bạn sẽ nhận được nhiều yêu cầu kết bạn từ nhiều thành viên lạ; tuy nhiên
cài đặt bảo mật của trang web cho bạn loại bỏ phần lớn những yêu cầu không
mong đợi này.
Dada.net tự động tạo một profile “Love” riêng biệt dựa
trên profile “Friendship” của bạn. Nhiều dịch vụ di động của Data.net
đều miễn phí nhưng một vài dịch vụ khác bao gồm trò chuyện tình yêu, tải
nhạc chuông ĐTDĐ và hình nền yêu cầu người dùng phải thuê bao dịch vụ
với mức phí có thể lên đến 10 USD/tháng; nên bạn hãy thận trọng khi nhấn
chuột. www.dada.net
MẠNG CỘNG ĐỒNG AN TOÀN NHƯ THẾ NÀO?
Sau vụ náo loạn rồi tự tử
trên MySpace hồi năm ngoái, nhiều dân MCĐ (và nhất là cha mẹ của
thành viên MCĐ) bắt đầu cân nhắc chuyện phí thời gian cho mạng ảo
liệu có tốt không.
Một phụ huynh bắt cô con
gái đang học cấp 3 phải để profile trên MysSpace của cô ở chế độ
riêng tư, không để cho bất cứ ai thấy mình ngoại trừ những người
bạn đã quen biết ngoài đời. Thế nhưng khi cô tạo ra một nhân vật
nữ tưởng tượng trên MySpace cùng với người bạn 14 tuổi (học cấp
2) của cô thì lại để tài khoản ở chế độ công cộng, rồi bắt đầu trò
chuyện với với một cậu trai lớn tuổi hơn học cấp 3. Sau đó, cô bé
cấp 2 đồng ý hẹn gặp cậu trai, gây sóng gió trong cả gia đình 2
cô bé.
Phụ huynh trên cho rằng khi
đóng giả một ai đó thì người đó luôn thú vị và mạo hiểm hơn con
người thật. Bà không bằng lòng với tài khoản giả này nhưng bà còn
bị sốc hơn nữa khi tài khoản này lại dẫn đến cuộc hẹn hò thật ngoài
đời.
Một ví dụ khác là bà Kate
Casavecchia, giám đốc của Boulder (một tổ chức phi lợi nhuận tại
Colorado, Mỹ) cũng lo ngại những mối nguy hiểm trực tuyến nhưng
vẫn phải tiếp tục sử dụng những trang MCĐ. Bà dùng đến hơn 12 trang
MCĐ (trong đó có Facebook, LinkedIn, Ning, Twitter...) để quảng
cáo về từ thiện và giáo dục của tổ chức của bà và bị một kẻ điên
trong nhóm của bà chú ý. Bà nhớ lại từng bị kẻ này “bám” một thời
gian buộc bà phải loại kẻ đó ra khỏi nhóm thảo luận vì cô ta luôn
miệng chửi rủa các thành viên khác. Thời gian đó, bà phải thật cẩn
trọng khi tải hình của mình lên profile trực tuyến nên bà thường
thay hình của mình bằng hình ảnh hoạt hình. Bà cho biết bà sợ những
loại “người ảo” này và không muốn chạm phải họ ngoài đời.
Ví dụ khác: Một công ty tiếp
thị dùng trang MySpace để quảng cáo tiệc tùng và các sự kiện nhưng
trang MySpace của công ty này bị quá nhiều thư rác đồi trụy tấn
công đến nỗi phải từ bỏ trang này. Tuy vậy, khi chuyển từ MySpace
sang Facebook, công ty lại thành công.
|
MCĐ CHIA SẺ NHẠC, PHIM
Clip.vn:
Là một kho về video clip với giao diện tiếng Việt và được phân theo nhiều
phân mục khác nhau. Bạn không cần phải đăng ký tài khoản thì mới xem được
phim. Tuy nhiên, nếu muốn tải đoạn video mà bạn yêu thích lên để chia
sẻ với bạn bè thì bạn buộc phải đăng ký. Bạn có thể tải về, bình chọn,
tạo playlist, tạo thiệp từ đoạn clip mà bạn ưa thích. Clip.vn
eSnips:
Một số bạn bè thường đính kèm thơ, hay những đoạn văn theo định dạng Microsoft
Word vào e-mail và hy vọng ai đó sẽ đọc. Không có gì lạ khi phần lớn người
nhận đều xóa bỏ những tin nhắn loại này bởi vì e-mail không phải là cách
chia sẻ tập tin thuận tiện. Những năm gần đây bùng nổ phong trào lưu trữ
tập tin trực tuyến. eSnips không chỉ đơn thuần là lưu trữ mà kết hợp lưu
trữ mạng với việc tạo ra các cộng đồng trực tuyến theo dạng phân loại
nội dung như phong cách âm nhạc, hội họa, thơ ca, nhiếp ảnh, hoạt hình
và hài hước. Sau khi bạn đã tải văn bản, âm thanh, hình ảnh, video hay
các định dạng tập tin khác lên eSnips (có thể dùng thanh công cụ trình
duyệt) thì bạn có thể chia sẻ tập tin đó với bất cứ ai hay chỉ với một
nhóm nào đó được mời qua e-mail. Thậm chí, bạn còn có thể bán tác phẩm
của mình qua eSnips Marketplace. eSnips giúp bạn tìm được người có cùng
sở thích trong số hơn 4 triệu thuê bao của trang này bằng cách tạo ra
một bảng phân tích thống kê nội dung bạn đã tải lên (gọi là “SocialDNA”)
rồi kết hợp với SocialDNA của thành viên khác. Mỗi tài khoản được 5GB
lưu trữ miễn phí, hiện không có lựa chọn để tăng lưu trữ. www.esnips.com
Scribd:
Dịch vụ này khác với đối thủ eSnips ở một điểm quan trọng: không giới
hạn lưu trữ. Thật ra, thậm chí bạn cũng không cần phải đăng ký tài khoản
để có thể tải tập tin mà chỉ cần chỉ đường dẫn vào tập tin đó rồi chọn
mũi tên màu xanh lá cây lớn để nhấn tải lên. Chỉ khi bạn cần giữ những
tập tin bạn tải lên thì mới cần phải đăng ký. Tuy nhiên sau khi đăng ký,
bạn phải chỉ định những ai được quyền xem và xóa các tập tin của bạn.
Hơn nữa, đăng nhập cho phép bạn quy định rõ ràng cho tập tin, thậm chí
còn khiến người khác không thấy được cho đến khi bạn gửi e-mail mời, hay
công bố cho tất cả mọi người cùng thấy.
Dùng kèm với công cụ tải tập tin dung lượng lớn của Scribd,
dịch vụ này đóng vai trò như một công cụ sao lưu trực tuyến vô hạn tiện
lợi hay như một dịch vụ thay thế cho tài khoản bị hạn chế của Flickr.
Scribd sắp xếp tập tin bạn tải lên theo những nhóm chủ đề khác nhau (giống
như eSnips) nhưng lại không đưa ra đề nghị tập tin mà bạn thích. Bạn có
thể sẵn lòng từ bỏ chức năng này để đổi lấy bộ lưu trữ vô hạn. www.scribd.com.
THUẬT NGỮ MCA?
Mỗi lĩnh vực riêng đều có
những thuật ngữ riêng, và đối với dân cư mạng cũng vậy, có thể liệt
kê những từ mới dưới đây chưa phải là tất cả, nhưng là những từ
ngữ mà thế giới MCĐ thường dùng.
Add: (danh
từ) là việc bạn kiếm thêm bạn bè mới bằng cách thêm (tên của) họ
vào danh sách bạn bè của bạn. Thuật ngữ này hiện rất thông dụng
trong giới MCĐ, ví dụ như “Ồ, cám ơn đã cho mình add”.
Block: (động
từ) cài đặt lại thiết lập cho trang MCĐ của bạn để ngăn người khác
liên lạc với bạn hay xem trang web cá nhân (profile) của bạn.
Check-in:
(danh từ) trong giới MCĐ di động, đây là một tin nhắn điện tử thông
báo cho nhóm biết bạn đã đến địa điểm họp mặt và sẵn sàng nhập tiệc.
Cyberbully:
(động từ) tấn công, quấy rối hay châm chọc một thành viên cùng mạng
bằng câu chữ hay video (được tải lên mạng) và các phương tiện điện
tử khác.
Defriend:
(động từ) hành động ngược lại với việc kiếm thêm bạn bè, có thể
gọi là “trở mặt”. Việc này giống như bạn đối địch với người đó,
không coi họ là bạn nữa.
Faceslam: (động
từ) bỏ qua yêu cầu kết bạn (trên Facebook) của một thành viên bạn
không quen và muốn “lờ” đi.
Facestalk: (động
từ) dõi theo những profile và hình ảnh bạn bè trên Facebook mà họ
đang hẹn hò, hoặc bạn đang có ý hẹn hò với họ.
Friend:
(động từ) yêu cầu người nào đó thêm tên của bạn vào trong danh sách
bạn bè của người đó. Thỉnh thoảng, điều này làm cho người khác khó
xử.
MySpaceSuicide:
(danh từ) hành động xóa bỏ vĩnh viễn một tài khoản trong MySpace.
Nudge: (động
từ) trong Twitter, bạn gửi tin nhắn cho bạn bè mà bạn hay theo dõi
để thông báo cho họ là họ ít đăng bài quá.
Poke: (danh
từ) trong Facebook, từ này chỉ cho người khác biết bạn đang xem
(và có thể sẽ thường xuyên vào xem) profile của họ.
RL: (danh
từ) viết tắt của Real Life (cuộc sống thực), chỉ thế giới “bằng
xương bằng thịt” và những cuộc gặp mặt ngoài đời.
Slurping:
(danh từ) khả năng (của phần lớn các MCĐ) tìm bạn bè trong địa chỉ
liên lạc của tài khoản e-mail của bạn xem ai đang là thành viên
của MCĐ mà bạn đang sử dụng không. Hãy coi chừng những trang mạng
“tham lam” luôn gửi thư rác mời gia nhập thành viên đến cho tất
cả các liên lạc.
Twitterhea: (danh
từ) tình trạng có quá nhiều tin trên Twitter. Xem bảng chú giải
thuật ngữ của Twitter Fan Wiki để biết thêm các thuật ngữ trong
Twitter. (find.pcworld.com/59941)
|
Diệp Na
PC World Mỹ
(theo PC World VN)
|