(Post 07/09/2010) Linux không hề giống với Windows hoặc Mac, bởi có nhiều, rất nhiều ứng dụng, thường chạy trên một trong 2 môi trường đồ họa (GNOME hoặc KDE). Trong bài báo này, chúng ta sẽ chọn môi trường đồ họa chuẩn, Ubuntu dựa trên GNOME. Đây là một hệ điều hành khá phổ biến và thường xuyên được cập nhật. Rất nhiều ứng dụng có thể tải và cài đặt trên hệ điều hành khác của Linux.

Nếu đang sử dụng Ubuntu, bạn cũng có thể cài đặt những ứng dụng này bằng cách kích vào đường link "Install in Ubuntu" sau mỗi ứng dụng. Đây là đường link dẫn trực tiếp hệ điều hành của bạn tìm kiếm và cài đặt một ứng dụng từ kho chứa, tất nhiên là với sự cho phép của bạn. Có thể chương trình sẽ hỏi bạn cho lần cài đặt đầu tiên để cho phép trình duyệt của bạn mở một ứng dụng của Ubuntu để giữ đường link này. Hãy đồng ý rồi thực hiện tiếp quá trình, bạn sẽ cài đặt một ứng dụng chỉ với một cú kích chuột sau đó.

Chú ý: nếu gói cài đặt không xuất hiện để cài đặt trên hệ điều hành của bạn và trình duyệt bạn đang sử dụng là Firefox, bạn sẽ phải cài đặt một gói hỗ trợ cho Firefox 3.6. Thực hiện điều này bằng cách mở một terminal và thêm lệnh: sudo apt-get install apturl firefox-3.6-gnome-support.
Một số ứng dụng khác (Chrome và Dropbox) yêu cầu phải tải, một số đã được cài đặt sẵn trong Ubuntu, và một số khác có thể yêu cầu mở một ứng dụng phụ hoặc 2 ứng dụng thứ 3.

HIỆU SUẤT

GNOME-Do

Tính năng này cho phép người dùng chạy nhiều việc trong cùng một lúc. Ứng dụng này được kết nối với các plug-ins để có thể chạy phần mềm chat, đăng tải hoặc mở Google Docs, làm ngắn một địa chỉ URL hoặc gửi một tweet…

OpenOffice.org hoặc GNOME Office Suite:

Mạng Internet là nơi bạn có thể đọc những điều phàn nàn về mã nguồn mở của Sun Microsystem thay thế cho bộ ứng dụng văn phòng của Microsoft: chậm, thanh công cụ quá tải, ít tính năng cần thiết… Tuy nhiên, OpenOffice có thể giải quyết những điều trên ở hầu hết các trường hợp, và càng thật khó tưởng tượng khi đây lại là ứng dụng hoàn toàn miễn phí. Nếu bạn muốn có một ứng dụng thay thế nhẹ nhàng, chạy nhanh chỉ để mở các file và giúp bạn thực hiện công việc, những tiện ích có trong bộ ứng dụng GNOME như AbiWord, Gnumeric và các tiện ích khác sẽ khiến bạn hài long. Nếu không, chỉ cần sử dụng Google Docs hoặc Zoho là đủ.

gedit

Đây là ứng dụng có trong bất kì hệ điều hành Linux nào có chạy GNOME. Gedit được sử dụng để chỉnh sửa văn bản, ghi lại nhanh các note, viết code,… Nó được chuẩn bị sẵn các plug-in để tự động hoàn thành, chụp nhanh các file đang được mở và những tiện ích khác như TextMate. Tuy nhiên, chỉ với những tính năng cơ bản của mình, nó cũng đã là một công cụ tốt mọi người nên sở hữu.

AutoKey

Text replacement (thay thế văn bản) cho phép bạn gõ 5 ký tự - như kpadd – và thay thế vào đó những đoạn văn bản khó nhớ như "Kevin Purdy/123 Mayfair Lane/SomeTown, NY 12345"… mỗi khi bạn cần soạn thảo văn bản. AutoKey khó hoạt động với những người hay soạn thảo văn bản trên Windows và Mac, nhưng nó cũng có những tính năng riêng để khắc phục. Người dùng có thể chọn một từ khóa hay dùng, các đoạn trích văn bản hoặc shortcut khay menu với mỗi mở rộng của ứng dụng. Cũng giống như Linux, Autokey là một cuốn sách mở.

INTERNET/ TRUYỀN THÔNG

Firefox/Chrome

Firefox được sử dụng mặc định trong Linux và nó cũng giống như phiên bản đã được kiểm tra, chạy ổn định trên Ubuntu hoặc trên các nền tảng khác. Tuy nhiên, cũng giống như trên Macs, Chrome phát triển mạnh mẽ, cung cấp rất nhiều trải nghiệm thú vị trên Linux, tạo ra một bước tiến lớn trong việc tiếp hợp với hệ điều hành này. Vì vậy, đây là 2 trình duyệt nhận được nhiều sự yêu mến.

Thunderbird

Ngày nay, hầu hết mọi người đều sử dụng email trên web. Evolution được tích hợp sẵn trong GNOME nhưng nó sẽ phải vất vả rất nhiều để có thể đánh bại Thunderbird. Từ những hỗ trợ cho các tính năng Gmail như khả năng lưu trữ trong một thư viện lớn các add-on, Thunderbird giúp bạn quản lý email của mình dễ dàng hơn. Thậm chí, nếu bạn hay sử dụng email trên trình duyệt web, bạn vẫn có thể sao lưu email cũng như truy cập nó với IMAP khi tài khoản Gmail có vấn đề.

Pidgin

Ubuntu đã sử dụng Empathy là chương trình nhắn tin mặc định, và trong khi nó vẫn là một ứng dụng khá hấp dẫn, nó vẫn không thể tiện ích bằng Pidgin. Pidgin cho phép bạn quản lý hoàn toàn với rất nhiều tài khoản chat và danh sách bạn bè của bạn và nó có thể sử dụng với các hệ điều hành khác nhau như Windows hoặc Linux. Ngoài ra, ứng dụng này còn có khả năng tiếp hợp với menu “Me” mới của Ubuntu.

Skype

Tất nhiên, có rất nhiều cách khác nhau để chat video ngày nay. Tuy nhiên Skype vẫn là phần mềm phổ biến nhất với khả năng tiếp hợp với rất nhiều nền tảng. Ngoài ra, ứng dụng này hoàn toàn miễn phí, hoạt động tốt và là một công cụ tốt để giao tiếp, nói chuyên với bạn bè.

Transmission

Transmission là ứng dụng mặc định có trong BitTorrent của Ubuntu. Mặc dù không nhiều tính năng như phiên bản dành cho Mac nhưng đây vẫn là ứng dụng nhẹ, nhanh và vẫn có nhiều tính năng tiện ích như tự động forward, hạn chế tốc độ, lên lịch…

PHƯƠNG TIỆN TRUYỀN THÔNG

Flash Player

Ứng dụng này chạy khá tốt trên hệ điều hành Linux, giống như trên Windows hoặc Mac. Tuy nhiên, cho tới khi HTML5 thực sự ra mắt, ứng dụng này vẫn rất cần thiết để xem video hoặc sử dụng các trang web tương tác. Tất nhiên, bạn có thể lưu giữ nguồn của nó mỗi khi cần với FlashBlock for Chrome vàFlashBlock for Firefox.

VLC

VLC đã được bình chọn là chương trình chạy media tốt nhất bởi người dùng bởi nó không chỉ chạy tốt tất cả các file bạn muốn mà nó còn rip được DVDs, truyền media tới các máy tính khác và thậm chí là chạy video YouTube. Đây thực sự là ứng dụng cần có đối với mỗi người hay xem video trên máy tính của mình.

Handbrake

Bạn vừa copy một số video vào điện thoại của mình hoặc rip đĩa Blu-Ray vào media center của mình, không vấn đề gì khi Handbrake có thể giúp bạn thực hiện những việc trên. Tuy nhiên, phiên bản mới nhất của Handbrake không hoạt động được với phiên bản mới của GNOME. Vì vậy, bạn sẽ phải cài đặt thêm một số snapshot để sử dụng ứng dụng này.

GIMP

Gần đây, Ubuntu đã bỏ GIMP, mã nguồn mở, phần mềm chỉnh sửa ảnh trong cài đặt mặc định của mình bởi dung lượng cũng như sự phức tạp của nó. Họ cho rằng F-Spot photo manager là sự thay thế xứng đáng. Tuy nhiên, không phải điều gì cũng hoàn toàn đúng. GIMP có rất nhiều lựa chọn, hơn nhiều so với F-Spot. GIMP có khuyết điểm của nó nhưng lại thường xuyên có cập nhật nâng cấp. Có thể điều này sẽ khiến bạn hài lòng với ứng dụng này mỗi khi bạn sử dụng.

Rhythmbox

Phần mềm chơi nhạc có rất nhiều hiện nay. Chúng ta có thể thấy tại sao người dùng Linux thích những phần mềm của họ như Banshee, Exaile, hoặc thậm chí là Songbird. Tuy nhiên, khi cần tới phần mềm có thể hoạt động tốt, đồng bộ hóa và phát các file nhạc, có khả năng mở rộng để vừa với màn hình của Ubuntu, chúng ta sẽ phải tìm đến Rhythmbox. Ngoài những khả năng hoạt động cơ bản, Rhythmbox hiện nay đã có kho lưu trữ nhạc được tích hợp sẵn. Giống như iTunes dành cho Mac, đây cũng không phải là sản phẩm hoàn hảo, nhưng nó chắc chắn hoạt động tốt với rất nhiều mục đích.

CÁC DỊCH VỤ

Dropbox

Nếu có nhiều máy tính, Dropbox là một ứng dụng cần có. Ứng dụng này sẽ thêm một folder Dropbox vào folder người dùng. Folder Dropbox này sẽ đồng bộ hóa với máy chủ của Dropbox. Do đó, bất kì file nào bạn thêm vào folder này (hoặc folder mà bạn link tới) sẽ được đồng bộ hóa với folder Dropbox của bạn trên các máy tính khác cũng như có thể truy cập trên web. Ngày nay, hầu hết các điện thoại thông minh đều sử dụng Dropbox để bạn có thể tải các file, dữ liệu của mình. Vì vậy, đây thực sự là một ứng dụng hữu ích đối với mọi người, nhất là những ai sử dụng nhiều máy tính.

Conky

Giống như công cụ được yêu thích Geek của Mac, Conky là một ứng dụng giám sát hệ thống tuyệt vời dành cho máy tính của bạn. Bạn không chỉ có được các thông số tình trạng của CPU, RAM, mạng trên màn hình của mình mà còn có được cập nhật thông tin thời tiết, email. Đây là cách thực sự hữu hiệu để có thể vừa làm việc vừa giám sát mọi việc đang xảy ra chỉ trên màn hình máy tính.

Wine

Bất chấp mọi nỗ lực, cố gắng, bạn vẫn cần phải cài đặt một số ứng dụng của Windows trong từng thời điểm. Một trong những cách tốt nhất để làm việc này trong Linux là Wine, một phần mềm mã nguồn mở dùng để chạy các phần mềm của Windows. Điều tuyệt vời mà Wine làm được là nó cho phép bạn chạy những ứng dụng này trong một cửa sổ quản lý giống như chúng là ứng dụng của Linux. Tuy nhiên, không phải tất cả các chương trình đều có thể hoạt động được với Wine, nhưng với những phần mềm hoạt động được, đây thực sự là một ứng dụng tuyệt vời.

VirtualBox

Khi Wine không thể chạy những phần mềm Windows bạn cần, một phần mềm ảo, miễn phí như VirtualBox có thể giúp bạn. Phần mềm này có khả năng hỗ trợ gần như tất cả các chương trình của Windows, cho dù nó sẽ làm chậm lại hệ thống của bạn một chút. Dẫu vậy, đây vẫn là ứng dụng bạn nên có mỗi khi cần sử dụng. chú ý: phiên bản để tải từ VirtualBox sẽ chỉ cung cấp một số tiện ích thông qua phiên bản mã nguồn mở được cài đặt trong Ubuntu

Tilda hoặc Yakuake

Cả Tilda và Yakuake đều là những terminal gọn nhẹ và có thể tùy biến về kích cỡ, hình dáng và giao diện cũng như tránh giúp bạn vấn đề phải chuyển nhiều cửa sổ khi bạn muốn thực hiện một lệnh. Yakuake được xây dựng dựa trên KDE - K Desktop Environment, một môi trường màn hình nền hiện đại trên các máy vi tính chạy dưới hệ điều hành UNIX/Linux, trong khi Tilda có một chút thực tế hơn, nhưng không yêu cầu cài đặt thêm bất kì một thư viện nào.

p7zip

Cài đặt ứng dụng 7-Zip dành cho Linux, bạn có thể nén và giải nén các file, bao gồm các file ảnh, Mac OS packages và .zar hoặc những file được chia nhỏ khác. Công việc của bạn rất đơn giản, bạn chỉ cần phải chuột vào file để có thể nén hoặc giải nén chúng.

Như vậy là chúng ta đã cùng điểm qua những ứng dụng tốt nhất dành cho Linux. Mặc dù vẫn còn rất nhiều ứng dụng khác chạy tốt trên Linux nhưng những phần mềm chúng tôi cung cấp trong bài này thực sự tiện ích và miễn phí. Hy vọng bài viết có thể giúp bạn tìm kiếm được ứng dụng tốt. Chúc các bạn vui vẻ!

Lamle (Lifehacker)
(theo QTM)