(Post 01/04/2008) Phần mềm và dịch vụ miễn phí đang tràn ngập trên Internet, cung cấp vô số công cụ hiệu quả để bạn tha hồ test chiếc máy tính của mình từ tăng tốc Windows, nâng cấp bảo mật, sao lưu hệ thống, soạn thảo văn bản trực tuyến, chỉnh sửa ảnh cho đến tạo blog. Hãy cùng chúng tôi điểm qua 101 ứng viên xuất sắc nhất được Ban Biên Tập và độc giả tạp chí PC World Mỹ bình chọn.

Hình 7: Dịch vụ Mozy cung cấp miễn phí 2GB dung lượng lưu trữ.

• 101 phần mềm rẻ mà hay - phần 1

Dịch vụ và ứng dụng văn phòng

Quán quân - Zoho (www.zoho.com): Điều làm cho Zoho giành được chiến thắng chính là nhờ dịch vụ này không chỉ đơn thuần là sao y toàn bộ tính năng của Microsoft Office. Hoạt động trên nền web, Zoho cho phép bạn làm việc cộng tác với người dùng khác ngay trên tài liệu của mình. Ngay cả những tính năng ở các ứng dụng cơ bản của Zoho cũng đánh bại những gì mà Microsoft Office cung cấp, ví dụ cho phép các tài liệu HTML và nặng về đồ họa - về phương diện này, Zoho vượt xa Word. Dịch vụ này bao gồm một ứng dụng xử lý văn bản, bảng tính, trình chiếu và nhiều ứng dụng khác đang được bổ sung liên tục.

Portable Apps (www.portableapps.com): Thật bực bội khi không thể mang theo bên mình tất cả ứng dụng và dữ liệu trong những lúc di chuyển? Hãy chép phần mềm này vào một chiếc bút nhớ USB, máy nghe nhạc iPod hay đại loại những thiết bị tương tự, cắm vào máy tính và tất cả ứng dụng - cộng với danh bạ liên lạc, tài liệu và bookmark trình duyệt - sẽ sẵn sàng để bạn sử dụng.

Google Docs and Spreadsheets (docs.google.com): Giống Zoho, dịch vụ Google Docs and Spreadsheets trên nền web cho phép bạn làm việc với người dùng khác cũng như tạo và chỉnh sửa các tài liệu, bảng tính. Tính năng làm việc của dịch vụ này thật đáng giá và nó sử dụng tính năng tìm kiếm của Google để tìm tài liệu nhanh chóng.

Num Sum (www.numsum.com): Ngoài việc cung cấp tất cả tính năng mà người dùng mong đợi, Num Sum còn cung cấp một website xã hội, nơi bạn có thể chia sẻ bảng tính với người dùng khác.

Ajax 13 (www.ajax13.com): Website này có nhiều tính năng hơn đối thủ Zoho, bao gồm mọi thứ từ ứng dụng xử lý văn bản cho đến tiện ích vẽ đồ họa, bảng tính, trình chiếu và thậm chí cả một ứng dụng đa phương tiện.

OpenOffice.org (www.openoffice.org): Không cảm thấy thích thú với các ứng dụng văn phòng trên nền web? Bạn hãy tải về OpenOffice.org, một đối thủ đáng gờm của Microsoft Office. Bộ ứng dụng miễn phí này cung cấp tiện ích xử lý văn bản, bảng tính, trình chiếu và cơ sở dữ liệu.

Quản lý thời gian

Quán quân - Backpack (www.backpackit.com): Quản lý nhiều dự án không phải là một công việc dễ dàng. Với mỗi dự án, bạn tạo một trang riêng biệt, bao gồm danh sách công việc cần làm, văn bản, ghi chú, các đường link, hình ảnh và nhắc nhở. Backpack cũng cung cấp lịch làm việc và nếu sử dụng Apple iCal, Mozilla Calendar hay bất kỳ ứng dụng nào hỗ trợ định dạng iCalendar, nhắc nhở của bạn sẽ được tự động bổ sung vào lịch làm việc của Backpack. Bạn thậm chí có thể gửi nhắc nhở qua email hay điện thoại di động.

Google Notebook (www.google.com/notebook): Nếu bạn cần một cách thức đơn giản để lưu các ghi chú từ các trang web, sắp xếp và sau đó tìm kiếm chúng, hãy chọn Google Notebook.

Sticky Notes (www.sticky-notes.com): Phần mềm này cho phép bạn tạo ra các nhắc nhở "ảo" để dán lên màn hình desktop máy tính.

Easy To-Do (www.xanadutools.com): với phần mềm đơn giản này, bạn có thể nhanh chóng tạo và theo dõi danh sách việc cần làm của mình.

Dọn dẹp Registry

Quán quân - TweakNow RegCleaner Standard (find.pcworld.com/56754): Tiện ích có khả năng tự động quét Registry hệ thống và phát hiện các trục trặc. Sau khi bạn khảo sát những thay đổi và ra lệnh cho phần mềm thực hiện nhiệm vụ, TweakNow sẽ tiến hành dọn dẹp Registry.

Clean My Registry (find.pcworld.com/56756): Dù không cung cấp nhiều thông tin như TweakNow nhưng tiện ích này có khả năng nhanh chóng quét sạch "rác" trong Registry.

Kiểm soát phần cứng

Quán quân - Belarc Advisor (find.pcworld.com/54965): Nếu đang tìm kiếm công cụ báo cáo chi tiết phần cứng, phần mềm này đáng để bạn quan tâm. Phần mềm bắt đầu với những thông tin cơ bản, chẳng hạn như tên nhà sản xuất, dung lượng RAM và đĩa cứng, chủng loại và tốc độ CPU. Belarc cũng hiển thị tên nhà sản xuất bo mạch chủ, đĩa cứng, số seri của thùng máy, chủng loại và tốc độ bus, thiết bị đa phương tiện và nhiều thông số khác.

SpeedFan (find.pcworld.com/55716): Đây là một công cụ thích hợp cho dân mê ép xung bởi có khả năng theo dõi nhiệt độ hệ thống và tốc độ quạt làm mát. Lý do chính làm cho phần mềm này đáng giá là cho phép bạn dễ dàng ép xung máy tính và chỉnh tốc độ quạt làm mát để hệ thống không bị "bốc cháy".

M2 Information (find.pcworld.com/56643): tiện ích này có thể thực hiện kiểm tra nhanh hệ thống và liệt kê những thông tin chi tiết, chẳng hạn như chủng loại và tốc độ CPU, dung lượng RAM và thông số đĩa cứng.

Hình 9: Với Belarc, bạn có thể nhanh chóng khám phá những thông số phần cứng và phần mềm của máy tính

Web cá nhân

Quán quân - Pageflakes (www.pageflakes.com): Thời của trang chủ (home page) đã qua, điều bạn thực sự mong muốn hiện nay là Webtop - một không gian web cá nhân, nơi có thể tùy biến theo ý thích các nguồn tin tức, công cụ tán gẫu, thông tin thời tiết và nhiều thứ lặt vặt khác. Với Pageflakes, bạn có thể xây dựng Webtop từ các thành phần như nguồn tin, YouTube và các website tương tự. Bạn cũng có những công cụ như danh bạ liên lạc, sổ tay ghi chú, đồng hồ và thậm chí còn có 1 widget cho phép đọc các email. Không những thế, trong lúc rảnh rỗi, bạn có thể thư giãn với trò giải đố Sudoku.

Netvibes (www.netvibes.com): Với hàng tá nguồn tin và widget để lựa chọn, bạn sẽ nhận thấy Netvibes dễ dàng để xây dựng chính xác trang web mà bạn mong muốn.

Protopage (www.protopage.com): Website này cung cấp nhiều truyện tranh, podcast, video và widget.

Google Personalized Home (www.google.com/ig): Đối với người dùng yêu thích sự đơn giản, Webtop "gọn gàng" này cung cấp một giao diện chỉ toàn là văn bản, nhưng bên cạnh đó là một loạt các nguồn tin và công cụ khá hấp dẫn.

Windows Live (www.live.com): Dù Webtop của Microsoft có một giao diện tích hợp và lược bỏ nút nhấn, nhưng lại cung cấp nhiều nội dung có khả năng tùy biến, thêm vào đó là khả năng truy xuất đến Windows Live Mail hay Hotmail.

Nhật ký trực tuyến

Quán quân - Google Blogger (www.blogger.com): Nhờ ưu điểm dễ khởi tạo và sử dụng, Blogger đã trở thành "mái nhà” chung cho hàng chục ngàn cư dân blog trên toàn thế giới. Không những thế, dịch vụ này cũng cung cấp nhiều công cụ mạnh mẽ khác như khả năng tự tạo nguồn tin RSS, cập nhật bài viết qua email.

WordPress (www.wordpress.com): Một đối thủ nặng ký cho nhiều dịch vụ blog hiện nay chính là WordPress, một sản phẩm từ cộng đồng phát triển phần mềm mã nguồn mở WordPress.org.

Live Journal (www.livejourney.com): Website này cho phép bạn tạo các tạp chí cá nhân và chia sẻ chúng với bạn bè, người thân. LiveJournal cũng cung cấp những tính năng cộng đồng dễ sử dụng để bạn liên lạc với người dùng khác có mong muốn chia sẻ sở thích với bạn.

Microsoft Windows Live Space (spaces.live.com): Dù không phức tạp như những website tạo nhật ký trực tuyến khác, dịch vụ này cho phép khởi tạo trang blog và cập nhật nội dung một cách đơn giản. Ngoài ra, một cộng đồng lớn từ Microsoft đang chờ đợi bạn.

AOL People Connection (peopleconnection.aol.com/journals): AOL giúp việc tạo blog dễ dàng. Tuy nhiên, số lượng thành viên đông đảo chính là điểm hấp dẫn bạn nhất.

Yahoo 360 (360.yahoo.com): Dù hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm Beta nhưng Yahoo 360 đơn giản hóa công việc khởi tạo trang blog cũng như cập nhật thông tin.

Hình 10: Bloglines là dịch vụ web nhưng hoạt động giống một ứng dụng trên máy tính

Đọc tin rss trực tuyến

Quán quân - Bloglines (www.bloglines.com): Dịch vụ trên nền web này có tốc độ tải nhanh, cung cấp giao diện phức tạp và cung cấp những phản hồi mạnh mẽ khiến bạn nghĩ rằng mình đang sử dụng một phần mềm tải dữ liệu. Bloglines cho phép người dùng dễ dàng đăng ký và đọc các nguồn tin. Tính năng Clippings cho phép bổ sung bất kỳ trang blog hay website nào vào một thẻ Clipping đặc biệt. Bằng cách này, bạn có thể giữ các trang một nơi riêng biệt để dễ dàng sửa đổi. Ngoài ra, tính năng Clip Blogs cũng cho phép cất giữ những trang blog để dùng riêng tư hay chia sẻ với người dùng khác.

NewsGator Online (www.newsgator.com): Xếp sau Bloglines, dịch vụ trực tuyến này cung cấp các nguồn tin một cách rõ ràng và không kèm những thông tin không cần thiết.

Google Reader (www.google.com/reader/view): Google thể hiện sự vượt trội ở nhiều phương diện nhưng xem ra thì hãng này không mấy quan tâm đến vấn đề giao diện. Giao diện ở hầu hết các phần mềm trên nền web của Google đều đơn giản. Dù website này thực hiện tốt chức năng chính của mình nhưng người dùng không rành về kỹ thuật sẽ cảm thấy bối rối bởi giao diện ít người biết đến.

Hình 11: Sage dễ sử dụng và hiệu quả trong việc quản lý các nguồn tin RSS

Phần mềm đọc tin rss

Quán quân - Sage (www.mozdev.com): Đâu là cách tốt nhất để tích hợp nguồn tin RSS và trang web? Đừng sử dụng một tiện ích đọc tin RSS độc lập. Đó chính là bí mật đằng sau Sage, được tích hợp trực tiếp vào Firefox (chứ không phải là IE). Việc sử dụng thật đơn giản: nhấn biểu tượng Sage trên thanh công cụ, Sage sẽ xuất hiện ở bên trái. Bất cứ khi nào bạn ghé qua một trang web có nguồn tin RSS, bạn nhấn vào nút Discover Feeds để bổ sung nguồn tin. Sau đó phần còn lại của cửa sổ Firefox sẽ trở thành nơi đọc tin. Sega cho phép sắp xếp các thư mục, tìm kiếm trong các nguồn tin và trích xuất hay đồng bộ danh sách các nguồn tin.

Active Web Reader (www.deskshare.com/awr.apsx): Nếu bạn cần một tiện ích bổ sung có chức năng đọc tin RSS cho IE, hãy tải về tiện ích dễ sử dụng này. Active Web Reader cho phép sắp xếp các nguồn tin theo chủng loại, trích xuất và đồng bộ nhóm các nguồn tin, và tìm kiếm các nguồn tin.

Tristana RSS Reader (find.pcworld.com/56610): Người hâm mộ Microsoft Outlook chắc chắn sẽ thích tiện ích này. Tristana bắt chước giao diện tổng thể của Outlook với các thư mục ở bên trái và cửa sổ hiển thị nội dung các tin RSS ở bên phải. Tiện ích cũng có thể tải về các podcast.

MCE RSS Reader (find.pcworld.com/56611): Đây là tiện ích đọc tin có một điểm khác biệt: tải các nguồn tin RSS về và sau đó hiển thị trên Media Center PC. Nhưng có bao giờ bạn tự hỏi tại sao nhiều người lại thích như vậy? Vài nguồn tin RSS hiện nay còn bao gồm videocast (hay còn gọi là vodcast) nhưng Windows Media Center cũng gặp trục trặc với một số định dạng video nhất định.

Website phim ảnh

Quán quân - YouTube (www.youtube.com): Dù YouTube đang sở hữu bộ sưu tập video lớn nhất hiện nay nhưng cho phép người dùng dễ dàng tìm kiếm nhờ các đoạn video được sắp xếp tốt. Không những thế, bạn có thể dễ dàng chép các đoạn video cá nhân lên YouTube, các đoạn video khi streaming về máy tính nhanh và thể hiện trơn tru.

Blinkx (www.blinkx.com): Không chỉ là một website phim ảnh, Blinkx còn là một engine tìm kiếm trên các website được chọn sẵn để tìm kiếm video. Website có mối liên hệ với trên 100 công ty nội dung và giải trí, vì thế bạn sẽ tìm được nhiều video từ những website tin tức hàng đầu.

Yahoo Video (video.yahoo.com): Đây cũng là website lý tưởng dành cho những ai yêu thích sưu tầm video. Giao diện "thông thoáng" sẽ làm hài lòng người dùng thích sự đơn giản.

Google Video (video.google.com): Dù đã mua lại YouTube nhưng Google vẫn duy trì website này và cung cấp nhiều đoạn video hấp dẫn.

Thay thế Notepad

Hình 12: NoteTab Light có thể mở nhiều văn bản cùng lúc và loại bỏ mã HTML

Quán quân - NoteTab Light (www.notetab.com): Tiện ích này có rất nhiều cải tiến so với Notepad của Windows. Bạn có thể mở cùng lúc nhiều tập tin chứ không chỉ một như trong Notepad. Mỗi tập tin sẽ được hiển thị trong một thẻ riêng, vì thế việc chuyển đổi giữa chúng dễ dàng. NoteTab cũng trang bị tất cả những công cụ tiện lợi, chẳng hạn như tính năng loại bỏ mã HTML khỏi tài liệu, một Paste Board có thể tự động lưu các đoạn văn bản được cắt ra và nhiều tính năng khác.

Crimson Editor (www.crimsoneditor.com): Bạn cần thay thế Notepad, hãy nghĩ ngay đến Crimson Editor. Tiện ích xử lý văn bản dành cho lập trình viên này có khả năng đánh dấu cú pháp cho các ngôn ngữ HTML, C/C++, Perl và Java.

EditPad Lite (find.pcworld.com/56633): Tiện ích này cho phép xử lý cùng lúc văn bản, mở tập tin với kích thước bất kỳ và cung cấp tính năng undo/redo không hạn chế số lần - hay nói cách khác, EditPad cung cấp mọi thứ mà Notepad không có.

Hình 13: Audacity cho phép bạn ghi âm, phát, chuyển đổi và chỉnh sửa nhiều loại tập tin âm thanh

Công cụ đa phương tiện

Quán quân - Audacity (audacity.sourceforge.net): Nếu muốn tạo tập tin âm thanh, hãy thử sử dụng phần mềm này. Audacity bao gồm các công cụ ghi âm và tính năng chỉnh sửa chuyên dụng. Bạn có thể bổ sung hàng chục hiệu ứng, sử dụng bộ hòa âm... Nói chung, ứng dụng có đủ mọi thứ bạn cần. Không những hấp dẫn người dùng phổ thông bởi ưu điểm dễ sử dụng mà người dùng kinh nghiệm cũng sẽ thích sức mạnh của phần mềm này.

Free iPod Video Converter (www.jodix.com): Công cụ này có khả năng chuyển đổi video từ nhiều định dạng khác nhau, vì thế bạn có thể xem chúng trên máy iPod.

PSP Video 9 (pspvideo9.com): Máy chơi game cầm tay PlayStation Portable của Sony có khả năng phát video thật xuất sắc. Phần mềm PSP Video 9 sẽ chuyển đổi các tập tin video trên máy tính (định dạng .avi, .mpg, DivX, v.v) sang định dạng video chuyên dụng cho PSP.

DVD Shrink (www.dvdshrink.com): Nếu từng cố gắng sao lưu một đĩa phim DVD sang đĩa DVD-R, bạn sẽ phát hiện ra mình không thể thực hiện điều này. Thật đơn giản, bởi vì đĩa phim DVD là loại đĩa 2 lớp (8,5GB) và dung lượng dữ liệu thực tế thường lớn hơn dung lượng đĩa ghi DVD thông thường. DVD Shrink sẽ khắc phục trục trặc này bằng cách nén dữ liệu đĩa phim DVD và cho phép sao chép vừa khít trên một đĩa DVD.

Ứng dụng cho doanh nghiệp

Quán quân - Google Apps for Your Domain (www.google.com/a/): Nếu đang điều hành một doanh nghiệp nhỏ, tại sao bạn phải trả tiền cho những phần mềm cộng tác trong khi Google cung cấp tất cả những gì bạn cần hoàn toàn miễn phí. Google Apps cung cấp lịch làm việc nhóm, portal cho mỗi nhân viên và tài khoản Gmail cho mọi người sử dụng tên miền (domain) của doanh nghiệp bạn. Ngoài ra, bạn được cung cấp một công cụ tạo và quản lý website, bạn có thể đăng ký một tên miền với lệ phí 10USD/năm. Google cũng cung cấp Google Apps Premier Edition, phiên bản trả tiền theo nhu cầu sử dụng (50USD/nhân viên) với những tính năng bổ sung cho doanh nghiệp lớn; tuy nhiên Google cho biết sẽ tiếp tục cung cấp miễn phí Google Apps for Your Domain cho các doanh nghiệp nhỏ.

Microsoft Office Live (officelive.microsoft.com): Đừng tỏ ra lúng túng khi nghe tên website này - dịch vụ mà Microsoft cung cấp không có gì liên quan đến bộ ứng dụng Microsoft Office. Dù cung cấp nhiều thứ hơn Google Apps for Your Domain nhưng dịch vụ này không được tích hợp tốt. Office Live có khả năng quản lý 500MB dung lượng email và dữ liệu cho 25 tài khoản (dung lượng lưu trữ cho mỗi tài khoản là 2GB). Tuy nhiên, dịch vụ này miễn phí đăng ký tên miền và cung cấp một tiện ích chỉnh sửa trang web tốt hơn Google.

FreeCRM.com (find.pcworld.com/56758): Nếu việc quản lý nhóm công việc kinh doanh và danh bạ liên lạc là tất cả những gì bạn mong muốn, website sẽ giúp bạn. Ngoài ra, nó còn cung cấp cho nhân viên của bạn 10MB dung lượng lưu trữ tài liệu miễn phí.

PHẦM MỀM/DỊCH VỤ MIỄN PHÍ XUẤT SẮC DO ĐỘC GIẢ PC WORLD MỸ BÌNH CHỌN

(theo PC World VN)