(Post 14/11/2008) ADSL hiện đang được sử dụng nhiều ở thành phố lớn. Làm sao để tận dụng tối đa hiệu suất đường truyền ADSL là một vấn đề không mấy người quan tâm, để rồi tốn thêm tiền vì những điều không đáng.

Các phần đã đăng:

Phần II: Đường truyền ADSL

Kết nối ADSL là một dạng kết nối internet “trực tiếp” thông qua đường dây điện thoại (Dial-Up là kết nối “gián tiếp”). Ở đường truyền ADSL, thông tin dữ liệu được truyền ở tần số cao hơn so với tín hiệu âm thanh của đường truyền Dial-Up, cho nên kết nối ADSL có khả năng truyền dữ liệu trên đường dây điện thoại nhanh gấp 140 lần so với kết nối Dial Up thông thường.

Tại Việt Nam hiện nay, có các nhà cung cấp ADSL là SPT, FPT, Netnam, Viettel, VNN (bưu điện các tỉnh, thành phố).

ADSL được sử dụng trên đường dây điện thoại sẵn có, nên các dịch vụ khác như điện thoại, fax sẽ được sử dụng song song (trường hợp Dial-Up nếu kết nối internet thì sẽ không dùng điện thoại, fax được và ngược lại khi nghe- gọi điện thoại, dùng fax thì không thể vào mạng)…

Khi sử dụng ADSL, bạn không phải trả cước phí điện thoại phát sinh (cước nội mạng). Một đặc điểm rất hay của ADSL là có thể kết nối nối nhiều máy tính vào chung một đường ADSL.

Thực hiện kết nối

Bước 1: Muốn kết nối internet ADSL, bạn cần một Modem ADSL (nên chọn loại ADSL vừa có cổng RJ45 vừa có cổng USB). Hiện có hai loại giá rẻ nhất, nhưng chất lượng tốt là D-LINK (522T) có 1 cổng USB và 1 cổng RJ45, giá 583.000 đồng, một loại khác là ZYXEL P-660RU cũng gồm 1 cổng USB và 1 cổng RJ45 giá 535.000 đồng.

Hầu hết các gia đình có hai máy tính trở lên đều được tư vấn mua loại Modem 4 cổng RJ45 nhưng không bao giờ dùng hết bốn cổng này. Ngoài ra, giá của những loại Modem này cũng đắt hơn 100.000 đồng so với những loại 1 cổng RJ45.

Trước khi mua modem, bạn cần hỏi kĩ nơi bán xem có hỗ trợ dịch vụ ADSL không (bạn hỏi họ xem Modem đó có dùng được cho mạng ADSL của VNN không, nếu dùng dịch vụ của Bưu điện....).

Bước 2: các loại modem có cách kết nối khá giống nhau, và dưới đây chúng ta lấy modem CNet ADSL 2/2+ Router làm ví dụ. Trước tiên, hãy tắt nguồn điện của máy tính, modem đi, rồi cắm các loại dây sẵn có vào Modem (thường khi nhân viên dịch vụ ADSL đến “bắt dây” thì họ sẽ làm sẵn luôn.

Ở đây, chúng ta tìm hiểu cách làm cụ thể giúp bạn tự làm để chuyển vị trí Modem qua phòng khác hoặc mở rộng thêm các cổng kết nối.

Trước tiên, đường dây điện thoại sẽ được đưa vào một hộp tách tín hiệu ra thành tín hiệu điện thoại và tín hiệu ADSL. Bạn cắm đầu dây điện thoại vào lỗ có chữ Phone, còn dây tín hiệu ADSL vào lỗ có chữ ADSL.

Bước 3: đầu dây tín hiệu ADSL còn lại cắm vào lỗ nhận tín hiệu ADSL của Modem. Giữa cổng RJ45 và cổng USB thì cổng RJ45 có tốc độ kết nối cao hơn, nên bạn tiếp tục nối cáp ADSL từ Modem vào cổng ADSL của máy tính. Bây giờ mới được bật máy tính và Modem lên.

Bước 4: bạn vào Start > Control Panel. Trong khung bên trái, chọn Classic View (nếu đã có sẵn chữ Switch to Category View thì bỏ qua bước này)

Bước 5: nhấp chuột kép lên icon Network Connections, trong cửa sổ hiện ra, nhấp chuột phải lên mục Local Area Connection, rồi chọn Properties. Trong thẻ General, chọn Internet Protocol (TCP/IP) rồi bấm chuột lên nút Properties.

Bước 6: ở thẻ General, đánh chọn mục Obtain an IP address automatically và mục Obtain DNS server address automatically, sau đó bấm OK để xác nhận chọn lựa.

Bước 7: Mở trình duyệt web Internet Explorer rồi gõ địa chỉ IP mặc định của Modem (địa chỉ này được cung cấp sẵn trong catalogue của Modem), sau đó nhấn Enter để đăng nhập trình điều khiển Modem.

Khi đó, bạn được yêu cầu nhập mật khẩu đăng nhập, hãy sử dụng tên và mật khẩu mặc định trong Modem (có sẵn trong catalogue của Modem, chẳng hạn với Modem CNet ADSL 2/2+ Router là root). Trong thẻ Status là các thông số mô tả trạng thái làm việc của Modem bao gồm địa chỉ IP Modem, tốc độ truy nhập...

Bước 8: Chuyển qua thẻ Wizard. Bây giờ, hãy thiết lập các thông số mạng cho Modem. Trước tiên, dòng Country, chọn Vietnam, ISP là nhà cung cấp dịch vụ ADSL (chẳng hạn, nếu dùng đường truyền ADSL của bưu điện thì chọn là VNN Mega).

Trong mục Set PPP Password, bạn hãy điền thông tin tài khoản mà nhà cung cấp dịch vụ đã tạo cho bạn (thường thì nó sẽ được ghi trong hợp đồng khi đăng kí dịch vụ và nhân viên của nhà cung cấp sẽ nói cho bạn biết trong lần đầu tiên họ xuống nhà để “bắt đường dây” cho bạn). Các phần khác bạn không cần quan tâm vì nó phục vụ cho việc tạo mạng nội bộ. Cuối cùng bạn bấm Submit để xác nhận các thông tin vừa đưa vào.

Như vậy, bạn đã tạo ra giao thức kết nối ADSL cho Modem của mình. Từ nay về sau, khi cần sử dụng internet, bạn chỉ việc cắm cáp ADSL vào máy tính là có thể sử dụng ngay.

Các thông số đã được lưu trữ vào bộ nhớ của Modem, do đó, dù bạn có cài lại máy tính thì việc kết nối vẫn không bị ảnh hưởng. Tất cả những máy tính khác đều có thể kết nối với internet từ Modem của bạn mà không cần phải thiết lập lại trên từng máy. Đây chính là một ưu điểm của ADSL so với đường truyền Dial-Up.

Sử dụng nâng cao

1. Gọi điện thoại quốc tế: một ưu điểm hàng đầu của ADSL là giúp bạn có thể nói chuyện xuyên lục địa mà không phải tốn bất kì một khoản chi phí nào. Trước tiên, bạn và đối tác cần có máy tính nối mạng, có một...tài khoản Yahoo. Mở chương trình Yahoo Messenger lên, vào Actions > Call Setup > Next > Next > Next để thiết lập trạng thái cho loa và microphone.

Tiếp theo, bạn và đối tác hãy mở hết loa và microphone trong máy rồi mở cửa sổ chat với người muốn nói chyện, sau đó nhấp chuột lên biểu tượng để chương trình tiến hành mở một cuộc gọi sang máy tính của người kia. Khi có cuộc gọi đến, sẽ có một cửa sổ hiện ra, nếu chấp nhận đàm thoại, bạn hay đối tác hãy nhấn nút Accept, còn từ chối thì nhấn Decline.

Khi bắt đầu nói chuyện thì Yahoo Messenger sẽ tiến hành đo thời gian đàm thoại. Bạn có thể nói chuyện với người ở Mĩ, Canada, Úc, Anh, Đức, Nga cả ngày mà không mất tiền.

2. Xem phim, nghe nhạc, giải trí: Với đường truyền ADSL, bạn có thể lên mạng để xem phim, nghe nhạc, học anh văn một cách miễn phí và tiết kiệm. Nếu máy có tính năng xuất hình ảnh ra tivi, bạn có thể đưa các bộ phim trên mạng về tivi để trình chiếu cho cả nhà xem.

Tất cả những dịch vụ này, bạn có thể dễ dàng tìm thấy nhờ các chương trình tìm kiếm như của Microsoft, Yahoo và Google

Bảo mật nâng cao

Các thông số mặc định của Modem là phổ biến cho mọi người cùng biết, vì thế, kẻ xấu có thể lợi dụng những thông số này để tác động kiểm soát máy tính của bạn. Do đó, bạn cần phải thay đổi các thông số bảo mật của Modem để có thể tự vệ an toàn khi truy cập vào mạng internet.

1. Trước tiên, bạn cần thay đổi mật khẩu bảo vệ cho việc thay đổi các thông số thiết lập cho Modem bằng cách mở trình duyệt web Internet Explorer, rồi vào trang địa chỉ IP mặc định của Modem (chẳng hạn Modem CNet ADSL 2/2+ Router là 192.168.1.1). Trong khung đăng nhập, bạn hãy gõ thông tin User name và Password mà nhà cung cấp cho sẵn (ở đây là Root) sau đánh chọn Remmember My Password rồi nhấn OK.

Bạn vào thẻ Admin rồi nhấn chuột trái vào biểu tượng cây bút và tờ giấy . Bây giờ, một cửa sổ mới hiện ra, bạn hãy nhập mật khẩu mới cho Modem. Mật khẩu càng dài, có cả số lẫn chữ thì thì độ an toàn càng cao. Sau khi hoàn tất, bạn nhấn Submit để xác nhận các thông tin vừa khai báo.

2. Thay đổi mật khẩu tài khoản ADSL: Khi đăng kí sử dụng dịch vụ ADSL của bất kì nhà cung cấp nào, bạn cũng được cung cấp một tên sử dụng cùng với một mật khẩu bảo vệ. Ngay sau khi thiết lập được kết nối với dịch vụ, bạn nên thay đổi ngay mật khẩu đó để ngăn ngừa các nguy cơ xấu có thể xảy ra khi mật khẩu đó bị lộ.

Nếu bạn đăng kí dịch vụ ADSL của Bưu Điện, bạn hãy vào trang web này hoặc này để thay đổi mật khẩu. Sau khi vào trang này, ở phần cột bên trái, hãy nhấp chuột lên liên kết “Đổi Mật Khẩu”. Sau đó, khai báo lại tên sử dụng, mật khẩu cũ và mật khẩu mới vào các ô cho sẵn tương ứng; đánh chọn mục Đổi mật khẩu truy nhập MegaVNN - Change MegaVNN password, rồi bấm Thay Đổi/Submit để xác nhận việc đổi mật khẩu mới cho tài khoản ADSL.

Với các nhà cung cấp khác, bạn hãy hỏi trực tiếp cách thức thực hiện từ bộ phận chăm sóc khách hàng.

3. Một vài Modem có tính năng tạo tường lửa để chống các cuộc tấn công từ bên ngoài và chúng cần được kích hoạt mới sử dụng được. Với loại Modem của CNet, để kích hoạt tường lửa, bạn vào trang địa chỉ IP mặc định của Modem theo hướng dẫn trình bày ở trên. Tiếp theo, vào thẻ Services > FireWall, sau đó đánh chọn Enable trong các mục Blacklist Status, Attack Protection và DOS Protection.

Ở mục Log Destination, hãy điền những địa chỉ email mà bạn dùng thường xuyên vào khung E-Mail ID of Admin 1, 2, 3 rồi đánh chọn mục Email để nhận được thông báo qua email các trường hợp khẩn cấp mà Modem ghi nhận được. Khi đó, Modem sẽ tự động gửi thư đến hộp thư để nhắc bạn. Bây giờ, nhấn Submit xác nhận việc cài đặt.

Trục trặc

Trên Modem có bốn loại đèn dùng để hiển thị các chế độ làm việc của Modem. Trước tiên, để nhận biết Modem có hoạt động hay không, bạn cần kiểm tra đèn dưới chữ Power. Nếu đèn này sáng thì Modem đang hoạt động, còn nếu đèn không sáng, thì Modem chưa được kích hoạt, bạn cần kiểm tra lại các phích cắm.

Khi Modem hoạt động, bạn kết nối Modem với máy tính thì đèn Link/Act sẽ hoạt động. Nếu đèn này không sáng, nghĩa là cáp nối máy tính và Modem đã bị trục trặc. Khi Modem kết nối được với internet thì đèn ADSL sẽ bật sáng. Nếu đèn này không sáng thì nghĩa là nghẽn mạng hoặc bị đứt dây điện thoại... Bạn cần nhờ nhân viên dịch vụ ADSL kiểm tra lại.

Modem kết nối được với internet là một chuyện, nhưng có thể tiến hành các quá trình upload, download dữ liệu hay không thì lại tùy thuộc vào mật khẩu truy nhập internet ở tổng đài ADSL của bạn. Vì vậy, lúc này, mật khẩu sử dụng ADSL được cung cấp bởi nhà dịch vụ chính là chiếc chìa khóa đó. Khi mật khẩu và tên truy nhập đúng, đèn Ready sẽ bật sáng. Nếu đèn này không sáng thì chắc chắn là mạng đang bị nghẽn hoặc bạn cung cấp sai mật khẩu truy nhập ADSL.

Tóm lại, bạn chỉ có thể truy cập được vào internet khi cả 4 đèn Power, Link/Act, ADSL và Ready bật sáng.

Trục trặc phổ biến nhất của ADSL hiện nay ở Việt Nam chính là tốc độ. Sở dĩ xảy ra việc này là do đường truyền còn chưa được nâng cấp đồng đều và do dung lượng được gán một mức nhất định rồi chia sẻ theo nguyên tắc dùng....chung. Khi ít người dùng, tốc độ truyền tải nhanh còn nhiều người dùng thì tốc độ sẽ chậm lại.

Vì thế, khi nhận thấy tốc độ tải quá chậm, bạn nên điện thoại lên trung tâm chăm sóc khách hàng hoặc bộ phận quản lý dịch vụ để họ kiểm tra lại và nếu được thì tăng dung lượng đường truyền cho bạn.

Nhiều trường hợp Modem truyền tải dung lượng chậm một cách “kì lạ”, nguyên nhân là do Modem hoạt động quá lâu nên các linh kiện tạm thời “nhiễu” vì nhiệt độ cao. Khi đó, bạn có thể tắt Modem đi rồi chờ một hai phút khởi động lại Modem, có thể việc truy cập sẽ diễn ra bình thường trở lại.

Thông thường, khi Modem đã được thiết lập cấu hình, bạn có thể sử dụng mãi cho đến khi Modem bị hỏng hoặc bạn đổi nhà cung cấp dịch vụ ADSL khác. Cho nên, khi các đèn trên Modem đều bật sáng, mà bạn truy cập internet không được, trong khi máy tính đã được quét virus đầy đủ thì bạn nghĩ ngay đến hai trường hợp:

Trong trường hợp thứ nhất, bạn hãy nhấn nút Reset trên Modem (nút này tùy Modem mà nằm ở vị trí khác nhau, bạn có thể tham khảo trong catalogue của nó) để xóa hết các thiết lập đã tạo trên Modem, rồi theo hướng dẫn ở phần trên, nhằm tạo lại cấu hình mới cho Modem (khi Reset lại Modem thì cấu hình mặc định do nhà chế tạo đặt ra sẽ được khôi phục, bạn phải sử dụng lại mật khẩu do nhà sản xuất Modem, còn mật khẩu thay đổi lúc trước nay đã bị xóa).

Trong trường hợp thứ hai, bạn nên cài lại Windows là xong.

Vương Thanh Phương
(theo báo Tiền Phong)