(Post 16/03/2007) Chưa có bao giờ như thời điểm hiện nay, bạn có thể thoải mái lựa chọn các ứng dụng cần thiết cho công việc mà không phải quan tâm đến túi tiền của mình. Tất cả đều miễn phí, từ ứng dụng văn phòng cho đến công cụ xử lý ảnh, và cả phần mềm giúp bạn truy xuất từ xa cùng nhiều tiện ích cần thiết khác cho cuộc sống. Bài viết sẽ giới thiệu đến bạn 101 phần mềm miễn phí hàng đầu được tạp chí PC World Mỹ bình chọn. Những gì bạn cần làm chỉ là mở trình duyệt, vào website của chúng tôi (PC World VN) và tải về phần mềm cần thiết.

CCleaner có khả năng dọn dẹp hệ thống để loại bỏ các tập tin không cần thiết, cookie trình duyệt và nhiều thứ “lặt vặt” khác

TIỆN ÍCH VÀ CÔNG CỤ HỆ THỐNG

Foxit Reader: Nếu xét về khả năng hiển thị tập tin PDF, Foxit Reader đánh bại Adobe Reader. Chương trình này không yêu cầu người dùng phải cài đặt, chỉ cần chạy tập tin thực thi và chương trình “đề pa” rất nhanh, chừng 1 giây.

System Information for Windows: Chạy tập tin thực thi, chờ đợi trong vài giây và tiện ích này sẽ cho bạn biết nhiều thông số hơn những gì bạn có thể hình dung về cấu hình phần cứng, hệ điều hành, các chương trình đã được cài đặt, v.v. Tuy nhiên, tiện ích không cung cấp những công cụ chẩn đoán hay đưa ra những lời khuyên cần thiết.

PDF Creator: Trình thiết bị máy in này cho phép bạn tạo tập tin PDF từ bất kỳ ứng dụng nào, chỉ bằng cách thực hiện lệnh Print trong chính ứng dụng đó và chọn thiết bị in chính là PDF Printer. Trình này cung cấp nhiều tùy chọn để kiểm soát tập tin kết quả, bao gồm khả năng bảo mật bằng mật khẩu tập tin PDF để hạn chế những người dùng khác in, sao chép, chỉnh sửa tài liệu này.

CCleaner: Ngày qua ngày, máy tính của bạn sẽ “tích tụ” lại vô số những dữ liệu không cần thiết như tập tin tạm của Windows, cookise, bộ nhớ trình duyệt (cache), v.v; và đó cũng là một trong những nguyên nhân làm cho hệ thống vận hành “ì ạch”. Tiện ích CCleaner (www.pcworld.com.vn, ID: 51396) sẽ tự động giúp bạn tìm ra những thứ rác “số” ấy và xóa sạch chúng.

Microsoft Tweak UI: Tiện ích giúp bạn kiểm soát nhiều cài đặt của Windows XP, từ việc xác định những gì sẽ xuất hiện trên trình đơn Start cho đến xác định cách thức người dùng đăng nhập vào máy tính.

7-Zip: Bạn cần gì phải bỏ ra 30 USD để mua bản quyền sử dụng WinZip trong khi tiện ích miễn phí 7-Zip cũng có những tính năng chẳng hề kém cạnh.

PuTTY: Nếu bạn cần kết nối đến máy chủ dịch vụ web của mình thì một kết nối SSH (Secure Shell) sẽ an toàn hơn công cụ Telnet “cổ lỗ sĩ”, bởi vì kết nối đó (kể cả nơi mà bạn nhập mật khẩu vào) cũng được mã hóa.

OmniFormat: Muốn chuyển tập tin BMP sang định dạng JPEG, hoặc từ GIF sang TIF? Bạn chỉ việc chép những tập tin cần chuyển đổi vào một thư mục, sau đó chọn định dạng tập tin cần có và OmniFormat sẽ thực hiện công việc này một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, để sử dụng OmniFormat, bạn phải cài đặt tiện ích tạo PDF có kèm thông tin quảng cáo là PDF995.

TÌM KIẾM VÀ THAM KHẢO TRỰC TUYẾN

Google Desktop: Hãng Google đã mang sức mạnh của cơ chế tìm kiếm trên Internet thông dụng nhất vào chiếc máy tính. Google Desktop có khả năng lập chỉ mục (index) gần như tất cả tài liệu có trên đĩa cứng và liệt kê những tập tin này trong cửa sổ các kết quả tìm kiếm của Google. Một thanh sidebar sẽ hiển thị thông tin mà bạn lựa chọn, như các tin tức hiện tại, các thông tin cập nhật từ các website mà bạn đã ghé thăm gần đây và thông tin thời tiết.

MSN Search Toolbar With Windows Desktop Search: Công cụ tìm kiếm này sẽ lập chỉ mục đĩa cứng của bạn và rồi cung cấp các kết quả tìm kiếm thông qua một ứng dụng Windows, hơn là dựa vào một trình duyệt web. Ngoài ra, công cụ này tìm kiếm thông tin trên Internet thông qua dịch vụ MSN Search (www.msn.com) và có thể lập chỉ mục cho thư điện tử Outlook và Outlook Express.

Copernic Desktop Search: Giống với Google Desktop và MSN Search Toolbar, Copernic cho phép bạn tìm kiếm các tập tin trên máy tính cũng như thư điện của Outlook và Outlook Express. Nhưng công cụ này hỗ trợ nhiều khả năng kiểm soát việc tìm kiếm hơn, ví dụ như cho phép bạn tìm các thư điện tử được gửi từ một tài khoản cụ thể.

Free Download Manager: Nếu phải liên tục tải về các tập tin, thì tiện ích bổ sung cho trình duyệt Internet Explorer này sẽ giúp ích được nhiều cho bạn. Free Download Manager tăng tốc tác vụ tải về tập tin, phục hồi các tải về bị “gãy gánh”, quản lý băng thông sử dụng, lập lịch để tải về cùng lúc nhiều tập tin. Bạn thậm chí có thể sử dụng tiện ích này để tải về một website.

FlashGot: Đối với người dùng Firefox, tiện ích bổ sung này đơn giản hóa việc tải về các tập tin, cho phép bạn tải nhiều tập tin một cách hiệu quả và tích hợp tính năng này vào trình đơn nhấn phải chuột trong Firefox.

Project Gutenberg: Bạn yêu thích đọc sách? Project Gutenberg đã số hóa hơn 17.000 ngàn đầu sách cổ điển trong vòng 3 thập kỷ gần đây. Hãy lên mạng và đọc chúng, hoặc tạo một đĩa CD/DVD miễn phí với đầy các tựa sách mà bạn yêu thích.

Wikipedia: Bất cứ ai cũng có thể đóng góp vào quyển từ điển trực tuyến này, do vậy, hãy sử dụng những thông tin từ đây một cách cẩn trọng. Tuy nhiên, có thể thấy Wikipedia là một kho thông tin tổng quát rộng lớn về hầu như mọi vấn đề. Bạn cũng có thể truy cập từ điển trực tuyến này từ thiết bị PDA với Wapedia (www.en.wapedia.org).

Bartleby: Giống một thư viện tham khảo, Bartlely là “ngôi nhà” của nhiều nguồn tài liệu, bao gồm một từ điển, một bộ bách khoa toàn thư và nhiều sách về thị trường chứng khoán. Bartleby cũng cung cấp khả năng phát âm, một tính năng mà bạn thường phải trả tiền ở những website từ điển khác.

WordWeb: Tiện ích này cung cấp một từ điển thông thường và một từ điển đồng nghĩa có thể làm việc với bất kỳ ứng dụng nào. Bạn chỉ đơn giản đánh dấu một từ và ấn Ctrl-Alt-W (hay nhấn biểu tượng trên thanh taskbar) để biết định nghĩa, từ đồng nghĩa và các thông tin khác.

podAmigo: Tiện ích này làm việc cùng với Podomatic, một dịch vụ web giúp bạn sắp xếp và tải về các bản tin podcast từ Internet. Chỉ cần báo cho tiện ích này những postcast nào mà bạn muốn, và mỗi ngày, podAmigo sẽ tạo các “radio show”. Bạn cũng có thể tùy ý trộn chúng với các lựa chọn từ thư viện nhạc riêng của mình.

Hyperwords: Tiện ích bổ sung cho Firefox này sẽ cung cấp thông tin cho bất kỳ từ nào trên trang web chỉ qua vài thao tác nhấn chuột. Đánh dấu một từ hay một cụm từ, và một trình đơn pop-up (sau khi nhấn phải chuột) sẽ cho phép bạn gửi từ/cụm từ trên đến các website tìm kiếm, wesbite tham khảo (như Wikipedia chẳng hạn) và thậm chí có thể dịch sang những ngôn ngữ khác.

CỘNG TÁC VÀ TRUY XUẤT TỪ XA

LogMeIn: Dịch vụ này đơn giản hóa việc kiểm tra máy tính tại nhà từ xa. Chỉ cần máy tính ở nhà kết nối Internet, bạn đăng nhập vào trang web, và dịch vụ truy xuất từ xa sẽ hiển thị máy tính của bạn trên màn hình trình duyệt và bạn có thể kiểm soát máy tính tại nhà của mình từ xa.

GetByMail: Phiên bản LogMeIn miễn phí không cho phép bạn truyền nhận tập tin, do vậy hãy sử dụng tiện ích GetByMail. Một khi đã cài đặt xong tiện ích này, bạn có thể sử dụng tài khoản thư điện tử để gửi và nhận tập tin.

FreeConference.com: Bạn muốn tạo một cuộc hội đàm trong 3 giờ đồng hồ với 100 thành viên tham gia? Hãy nghĩ đến FreeConference. Bạn có thể thiết lập các cuộc đàm thoại thông qua website này và người dùng sẽ tham gia bằng cách gọi điện thoại đến một số mà FreeConference chỉ định.

PBwiki: Tự hỏi mình đã biết gì về wiki. PBwiki rất thích hợp để bạn làm quen với các website được tạo ra bởi sự cộng tác của nhiều người. Bạn có thể tạo một trang web wiki với khả năng bảo vệ bằng mật khẩu chỉ trong vài giây. Phiên bản miễn phí có thông tin quảng cáo và chỉ cung cấp 10MB dung lượng lưu trữ.

iTeamwork: Dịch vụ này giúp nhóm làm việc theo dõi các dự án phức tạp. Sau khi tạo một dự án, bạn có thể bổ sung và phân công các nhiệm vụ, và đánh dấu hoàn tất. iTeamwork giúp bạn biết nhanh những việc gì còn cần làm và ai thực hiện chúng.

WriteBoard: Với nhu cầu chỉnh sửa tài liệu với sự tham gia của nhiều người thì không gì có thể đánh bại được WriteBoard. Dịch vụ này cho phép bạn tạo, chỉnh sửa và chia sẻ tài liệu với những người khác trực tiếp trên trình duyệt của mình. Bạn thậm chí còn có thể so sánh giữa các phiên bản để thấy được sự thay đổi.

Groove Virtual Office: Chương trình này sẽ đơn giản hóa nhu cầu làm việc cộng tác bằng cách cho phép bạn tạo các vùng làm việc chia sẻ, nơi mà bạn và những người dùng khác có thể cùng nhau xử lý tài liệu, thảo luận kế hoạch và nhiều thứ khác. Sau 60 ngày, bản dùng thử sẽ “mất đi” một vài tính năng như đồng bộ tập tin tuy nhiên những tính năng làm việc cộng tác còn lại cũng đủ để bạn khai thác.

Netomat: Dịch vụ mạng mang tính xã hội này cho phép bạn chia sẻ thông qua một máy tính hay điện thoại. Bạn cần tạo ra một “hub” dựa trên nguồn tin RSS hay nội dung riêng của mình; bất cứ khi nào “hub” này nhận được các hình ảnh hay nội dung mới khác, thông tin cập nhật sẽ được gửi đến mọi thành viên trong nhóm thông qua tin nhắn SMS hay ứng dụng Netoma Hub (có thể chạy trên máy tính để bàn hay điện thoại di động tương tích).

TRỢ THỦ CHO CÔNG VIỆC

Firefox: Đây chính là lúc bạn cần chuyển sang sử dụng Firefox, một trình duyệt web mã nguồn mở thông dụng nhất hiện nay nhờ vào khả năng làm việc nhanh hơn, an toàn hơn và linh hoạt hơn.

OpenOffice.org: Dù rằng cung cấp cho bạn đầy đủ các tiện ích xử lý văn bản, bảng tính và cơ sở dữ liệu tương thích với Microsoft Office nhưng OpenOffice.org lại hoàn toàn miễn phí. Bộ ứng dụng mạnh mẽ (và hoàn toàn tương tích với các tài liệu Office) này sẽ làm cho bạn không muốn bỏ tiền ra để trang bị bất cứ một bộ phần mềm văn phòng nào khác.

ThinkFree Online Beta: Phần mềm văn phòng chạy trên trình duyệt này cho phép bạn chỉnh sửa các tài liệu, bảng tính và tập tin thuyết trình tương thích với Microsoft Office. Phần mềm này dù khởi động chậm nhưng có khả năng xử lý công việc rất hiệu quả.

AbiWord: Nếu tất cả những gì bạn cần chỉ là một trình xử lý văn bản, hãy dùng thử AbiWord. Đây là tiện ích xử lý văn bản nhỏ gọn nhưng đầy đủ tính năng cần thiết, tương tích với các tài liệu Microsoft Word. Ngoài ra, AbiWord cũng có giao diện tương tự Microsoft Word.

Phức tạp nhưng mạnh mẽ, Pegasus có một bộ công cụ lọc thư rác hiệu quả.

Pegasus Mail: Là một tiện ích gửi nhận thư điện tử được yêu thích từ lâu, Pegasus còn chút ít khó khăn để sử dụng do có quá nhiều tùy chọn và giao diện không thuận tiện. Tuy nhiên, tiện ích này cung cấp nhiều khả năng kiểm soát thư điện tử, bao gồm tính năng ghép thư lại với nhau (merge) và nhiều tùy chọn lọc thư rác đa dạng hơn các tiện ích gửi nhận thư điện tử miễn phí khác cung cấp.

Thunderbird: Bạn có thể không quan tâm đến giao diện đơn giản của Thunderbird nhưng khả năng bảo mật chặt chẽ và độ ổn định cao giúp tiện ích này luôn là lựa chọn hàng đầu để quản lý thư điện tử trên máy tính.

Steganos LockNote: Bạn không muốn tập tin văn bản của mình bị người khác “dòm ngó”, hãy sử dụng LockNote. Đây là một tiện ích tương tự như Notepad của Windows nhưng có thêm tính năng mã hóa thông tin. Bạn thiết lập mật khẩu, và một khi bạn đóng lại tập tin này, không ai có thể xem được văn bản (được lưu trong tập tin thực thi) nếu không nhập vào mật khẩu truy xuất mà bạn đã thiết lập trước đó.

Alleycode: Đây là một tiện ích soạn thảo HTML đơn giản dành cho những ai đã quen thuộc với việc mã lệnh nhưng cần sự hỗ trợ để tạo các CSS (Cascading Style Sheet). Alleycode không phải là công cụ dành cho những “tay mơ”, nhưng sẽ là rất hiệu quả nếu bạn đã biết qua lập trình web và cần thực hiện nhanh.

Nvu: Nếu bạn không hiểu biết nhiều về HTML thì Nvu có thể giúp bạn dễ dàng hơn với công việc này. Nvu, một tiện ích chỉnh sửa trang web phức tạp nhưng không đòi hỏi bất kỳ một sự hiểu biết nào về các thẻ tag. Những gì bạn thấy trong Nvu sẽ gần giống với nội dung được hiển thị trên trình duyệt.

SeaMonkey: Các tiện ích gửi nhận thư điện tử và trình duyệt của Mozilla.org đã tìm được cuộc sống mới trong bộ công cụ Internet này, đi kèm một tiện ích chat và cho phép bạn đồng bộ danh bạ liên lạc với thiết bị Palm.

LIÊN LẠC VÀ TRAO ĐỔI THÔNG TIN

Trillian Basic: Nếu đang sử dụng các dịch vụ nhắn tin của AIM, ICQ, IRC, MSN Messenger hay Yahoo Messenger, bạn hãy “xếp xó” các tiện ích này và thay tất cả bằng một tiện ích duy nhất, Trillian Basic. Chương trình có giao diện sáng sửa và không có quảng cáo.

eFax: eFax đem lại một cải tiến lớn đối với chiếc máy fax, bằng cách chuyển một cách hoàn hảo các bản fax nhận được qua thư điện tử. Bạn có thể gửi và nhận các bản fax miễn phí, xem và in chúng thông qua phần mềm eFax Messenger của dịch vụ này.

QNext: Dịch vụ gửi nhận tin nhắn đa năng bao gồm tính năng chia sẻ nhạc và hình ảnh mạnh mẽ. Mạng nhắn tin IM của QNext hỗ trợ cả MSN, AIM, Yahoo và ICQ. QNext sử dụng chế độ mã hóa 192-bit cho tất cả trao đổi dữ liệu dạng ngang hàng (P2P). Ngoài ra, phiên bản miễn phí này còn hỗ trợ tính năng hội đàm kèm hình ảnh (video conference) với 4 người và hội đàm cùng lúc 8 người (không có hình ảnh).

SightSpeed: Để thực hiện các cuộc gọi kèm hình ảnh video, khó có đối thủ nào đánh bại được SightSpeed. Tiện ích dễ cài đặt, âm thanh và hình ảnh được đồng bộ gần như cùng lúc, cung cấp những khả năng kiểm soát cuộc gọi. Phiên bản miễn phí này cho phép thực hiện không hạn chế những cuộc gọi kèm hình ảnh video giữa 2 tài khoản.

Skype: Người dùng thích “tán gẫu” qua điện thoại ắt hẳn sẽ thích thú với Skype. Dịch vụ này cho phép thực hiện các cuộc gọi giữa các máy tính (PC-to-PC) miễn phí, kèm theo tính năng tán gẫu (chat) và truyền nhận tập tin. Ngoài ra, phiên bản mới nhất của Skype hỗ trợ hội đàm hay tán gẫu có kèm hình ảnh video tuy nhiên tính năng gọi từ Skype đến một số điện thoại cố định đòi hỏi bạn phải trả phí dịch vụ.

Festoon Beta: Tiện ích bổ sung (add-on) cho Skype và Google Talk cho phép người dùng hai dịch vụ này có thể gọi cho nhau. Festoon cung cấp tính năng tán gẫu có kèm hình ảnh (video chat) cho Google Talk. Tiện ích này còn cung cấp một vài hiệu ứng ảo cho các cuộc gọi kèm hình ảnh video, ví dụ như đặt khuôn mặt lên một bông hoa.

LỊCH VÀ SẮP SẾP

Yahoo Calendar: Nếu bạn không phản đối việc thỉnh thoảng xuất hiện quảng cáo cạnh lịch làm việc thì Yahoo Calendar là dịch vụ trực tuyến sáng giá nhất hiện nay. Mục Time Guides cho phép bạn dễ dàng chèn vào các ngày nghỉ, thông tin thời tiết và các sự kiện từ Yahoo Groups vào lịch làm việc; phần mềm có khả năng đồng bộ lịch làm việc với Outlook, Outlook Express và thiết bị PDA Palm.

Ta-Da List: Dịch vụ quản lý danh sách các việc cần làm này dễ sử dụng, cho phép bạn tạo danh sách công việc, ghi chú các việc cần làm và đánh dấu chúng khi đã hoàn thành trực tiếp từ trình duyệt.

Palm Desktop: Được thiết kế để đồng bộ dữ liệu với thiết bị PDA của hãng Palm, PDA Desktop hoạt động đặc biệt hiệu quả với lịch làm việc và danh bạ liên lạc của Windows. Thậm chí nếu không sở hữu một chiếc PDA, thì bạn vẫn thích sử dụng tính năng sắp xếp của tiện ích này.

Các “widget” của Yahoo gồm các công cụ hấp dẫn để tìm kiếm, hiển thị ảnh, xem thông tin thời tiết và nhiều tính năng hữu ích khác

Yahoo Widgets: Từng được biết trước đây với tên gọi Konfabulator, tiện ích này đặt các “widget” lên màn hình nền của Windows (hay còn gọi là desktop) để hiển thị thông tin thời tiết, chứng khoán và hình ảnh. Ngoài ra, các widget này còn có thể cung cấp các dịch vụ khác như thực hiện truy vấn tìm kiếm hay ghi lại chú thích.

Del.icio.us: Bạn quên mang theo danh sách các website thường truy xuất (bookmark) khi đi công tác hay chỉ đơn giản là muốn chia sẻ chúng với bạn bè. Del.icio.us giúp bạn “theo dấu” các trang web yêu thích dễ dàng hơn và từ bất cứ máy tính nào có nối mạng Internet. Khi đưa một địa chỉ web lên website này, bạn cần bổ sung từ khóa. Từ đây trở đi, bạn có thể tìm kiếm những địa chỉ mà bạn hay người dùng khác đã đánh dấu với các từ khóa đó; qua đó làm cho website này trở thành một công cụ tìm kiếm hữu ích.

EssentialPIM Free: Tiện ích EssentialPIM kết hợp các tính năng như lịch làm việc, quản lý danh bạ liên lạc và ghi chú vào một giao diện duy nhất. Mục EPIM Today hiển thị nhanh ngày làm việc hiện tại, công cụ chép và trích xuất cho phép bạn chia sẻ thông tin với các trình quản lý lịch khác.

SyncNotes: Đây là tiện ích tạo ghi chú chạy trên máy tính và cung cấp một tài khoản trực tuyến, qua đó bạn có thể sử dụng để xem và chỉnh sửa các ghi chú từ bất kỳ trình duyệt web hay wap nào.

FreeMind: Các nhà tâm lý học cho rằng biện pháp hiệu quả để tạo ghi chú là đặt chúng lên “bản vẽ ý tưởng”, một cấu trúc cây “tự do” trình bày cách thức bạn thực hiện công việc. FreeMind có nhiệm vụ như một người phác thảo kế hoạch, thay vì làm việc với các tiêu đề và đầu đề phụ, bạn tạo các nút và nút con được bắt đầu từ một điểm trung tâm. Mỗi nút có thể chứa văn bản, hình ảnh, biểu tượng đặc biệt hoặc các định dạng màu sắc.

Furl: Giống với Del.icio.us, Furl cho phép bạn lưu địa chỉ các website yêu thích vào một tài khoản trực tuyến và có thể truy xuất chúng từ bất kỳ máy tính nào. Hơn thế nữa, Furl cho phép bạn lưu cả nội dung một trang web. Vì thế nếu chẳng may website này gặp phải sự cố thì bạn vẫn còn một bản sao lưu.

Hồng Vy
PC World Mỹ 5/2006

(theo PC World VN)