(Post 05/10/2006) Việc đi làm thêm ngoài giờ học từ lâu đã là một hiện tượng phổ biến trong giới học sinh, sinh viên. Bên cạnh mục đích chính là có thêm nguồn thu nhập nhằm giảm bớt những gánh nặng trong cuộc sống thì với nhiều bạn việc đi làm sớm còn nhằm thu lượm kinh nghiệm và đầu quân vào các mô hình vườn ươm nhằm rút ngắn con đường trở thành nhân viên chính thức của công ty nào đó. Đối với các sinh viên theo học ngành CNTT thì hiện tượng này càng phổ biến bởi hiện nay VN đang là một thị trường gia công phần mềm lớn và nhu cầu về nguồn nhân lực đang rất cao. Nhưng liệu đại bộ phận sinh viên CNTT VN nói chung, trong đó có các sinh viên Aptech nói riêng đã thực sự sẵn sàng cho những thử thách lớn khi vẫn còn đang ngồi trên ghế nhà trường? Liệu tân đao có thực sự là... khả dụng?

Cùng trao đổi về vấn đề này với chúng ta hôm nay là hai bạn Nguyễn Xuân Tùng (TungNX) và Dương Minh Trí (TriDM), 2 cựu học viên lớp C0308M vừa trở về sau một thời gian làm việc tại Thái Lan.

PV: Các bạn có thể chia sẻ những điều đã thu được sau thời gian làm việc tại Thái Lan?

TùngNX: Nhìn chung là cũng tương đối nhiều kinh nghiệm thực tế, từ những việc chuyên môn cho đến phi chuyên môn. Ah, cả một chút rủng rỉnh nữa (cười).

PV: Cụ thể đó là?

TríDM: Bạn sẽ có cơ hội biết nhiều hơn, hiểu rõ hơn về đặc thù của từng loại khách hàng. Khách hàng người Nhật có một kiểu yêu cầu, khách hàng người Thái lại có một kiểu khác. Nếu không nắm rõ được đặc thù của khách hàng thì dù bạn có giỏi thì cũng sẽ phải gặp nhiều khó khăn khi triển khai công việc.

TùngNX: Đó là một phần về chuyên môn, còn phi chuyên môn là ở nước ngoài, mà cụ thể ở đây là Thái Lan, chúng tôi thấy môi trường và phong cách làm việc khác nhiều so với ở Việt Nam. Giờ giấc công nghiệp, tác phong nghiêm túc hơn nhưng có lẽ vẫn thua mấy tên đang onsite ở Nhật.

PV: Đi làm thế này các bạn có ứng dụng được nhiều kiến thức đã học không? Liệu từ sách vở ra tới thực tế có phải là một khoảng cách khá xa?

TùngNX: Về ứng dụng các kiến thức đã học thì đấy là điều chính xác rồi. Chúng tôi có may mắn là khi xin thử việc đã apply vào mảng .NET, một mảng kiến thức rất hay của năm thứ hai nên làm được việc ngay. Tuy nhiên để làm tốt thì cần có thời gian training cho phù hợp với các yêu cầu từ phía khách hàng nữa.

TríDM: Bọn tớ đã đi thực tập ngay từ khi làm xong project kỳ II nên học đến đâu áp dụng được ngay đến đó, không thấy mình bị tụt lại hay chạy trước nhiều quá so với thực tế yêu cầu. Dĩ nhiên bên cạnh những cái đã được học thì cũng như Tùng đã nói, bản thân mỗi người cũng phải có sự tự bổ sung, cập nhật cho mình những kiến thức mới và phù hợp với mảng công việc mình đang đảm nhận.

PV: Như vậy hai bạn cũng đã đi làm từ rất sớm? Các bạn nhận xét thế nào về quyết định này của mình?

TríDM: Thực ra thì đi làm vì cũng máu được thực tế hóa kiến thức mình mới được học ngay lập tức. Chúng tôi muốn xung trận sớm để có thể trưởng thành hơn và đến lúc này tôi tự thấy quyết định đó là đúng đắn 95%. (cười)

PV: Một quyết định chưa hẳn là đã đúng đắn hoàn toàn mà cũng chẳng phải là sai lầm. Sao lại như vậy?

TùngNX: Ngay sau khi học xong DISM là 2 thằng rủ nhau đi tìm kiếm công việc dưới dạng cộng tác viên cho các công ty phần mềm ngay. Tất nhiên là họ cũng nhận, xong mình cũng phải trả giá nhiều. Lương thấp vì trình độ mình thấp, công việc thì quần quật nhưng ngại không dám kêu vì mình đã trót xác định là đi làm để lấy kinh nghiệm. Tuy nhiên lúc đấy vẫn còn “sức trẻ” nên vẫn máu xông pha, cứ làm tới mà không quản ngại gì nhiều.

TríDM: Lúc đó vì công việc cũng bận bịu nên tôi đã quyết định bảo lưu gần một kỳ còn Tùng thì vẫn học tiếp. Đến lúc có dự án mới thì tôi bị tụt lại vì không đáp ứng kịp kiến thức. Lúc đấy mới thấy tiếc và lại phải tạm ngưng công việc và lao vào học để đuổi cho kịp kiến thức với ông bạn hữu này.

PV: Vậy thì điều chưa được ở đây là…

TríDM: Bạn muốn đi làm, okie, nhưng bạn phải đảm bảo là bạn có đủ kiến thức và làm chủ được công việc. Có nghĩa là bạn luôn phải hoàn thành công việc cũ một cách nhanh nhất để có thời gian cập nhật kiến thức mới, ôn lại kiến thức cũ cho chắc nhằm đảm bảo cho công việc mới. Công nghệ và thời gian rất giống nhau ở chỗ là nó không đợi mình đâu, thay đổi liên tục nên chí ít mình cũng cần có cái cơ bản tốt để làm móng xây nhà lên trên. Tôi nghĩ tôi đúng khi đi làm sớm để rèn luyện thực tế nhưng thiếu sót là nghỉ học để theo đuổi công việc cuối cùng vẫn bị nó bỏ lại cho hụt hơi.

TùngNX: Theo tôi thì tốt hơn hết là nên đi làm từ kỳ III, khi ấy bạn cũng có một chút lưng vốn rồi, ít ra cũng khá hơn 2 kỳ đầu. Cái nền tảng đó giúp bạn update nhanh hơn và không phải mất nhiều thời gian nghỉ việc để học kiến thức mới và nghỉ học để đuổi lại việc đã bỏ. Còn nữa, việc hơi thiếu nhạy bén trong việc thích ứng môi trường làm việc cũng là cái dở của học viên Aptech. Chúng ta có thể rất khá ở mảng lập trình nhưng khi cần làm thêm một vài công việc khác như có dính một chút kinh
doanh hay tư vấn chẳng hạn thì khá lúng túng mặc dù ta hoàn toàn có thể sử dụng lập trình làm nền tảng cho vốn hiểu biết của mình.

HoàngNL2 - cán bộ nhân sự công ty Hệ thống thông tin FPT: Ở chỗ tôi cũng có một, hai sinh viên tốt nghiệp Aptech đang làm việc. Nói chung đây là số còn lại trong rất nhiều sinh viên đến xin thực tập hay làm cộng tác viên. Sở dĩ như vậy bởi đa phần các bạn chưa có đủ kiến thức để đáp ứng được những yêu cầu của công việc. Nếu tôi không nhầm thì chương trình bên Aptech dạy là 2 năm cơ bản nhưng cũng có các bạn mới học xong một năm đã xin vào thực tập. Chúng tôi hoan nghênh tinh thần học tập và làm việc của các bạn nhưng thực tế thì quả là rất khó bởi nền kiến thức chưa cao, không đủ đáp ứng yêu cầu công việc. Các bạn nên suy nghĩ thận trọng trước khi quyết định thời điểm bắt đầu sự nghiệp của mình.

PV: Hiện nay ở trung tâm có nhiều bạn học viên học được một thời gian, cũng như trường hợp của Trí, bảo lưu kết quả để đi làm. Các bạn có lời khuyên gì không?

TùngNX: Vậy xin tạm coi như các bạn đó cũng đang là sinh viên và chưa ra trường nhé. Nếu thế các bạn cần xác định rõ động cơ của việc đi làm thêm là gì? Kiếm tiền hay để tích luỹ kinh nghiệm, cọ xát thực tế. Có vậy thì bạn mới quyết định được hướng đi đúng cho mình. Nhìn chung tôi ủng hộ lý do thứ hai hơn, còn lý do thứ nhất âu cũng hợp lý nhưng không phải dễ dàng.

TríDM: Tôi bổ sung là các bạn nên ý thức được vị trí của mình đang ở đâu. Hiện nay có rất nhiều các công ty phần mềm đang hoạt động và nguồn nhân lực họ cần là rất lớn. Tuy nhiên để có một công việc ổn định, lâu dài đồng nghĩa với một mức lương xứng đáng thì các bạn cũng cần phải có một tầm kiến thức tương đương. Nếu đi làm quá sớm, nghĩa là bạn vẫn chưa hoàn thành đủ nền kiến thức cơ bản, nghĩa là kinh nghiệm chiến đấu của các bạn xin tạm gọi là non nên cơ hội được trọng dụng là không nhiều, thường chỉ là hợp đồng làm việc dự án ngắn hạn mà thôi. Như vậy sẽ rất thiệt thòi cho chính bạn bởi công việc thì nặng mà trong đó việc học vẫn đang dở dang và bạn không thể lơ là.

PV: Xin cảm ơn hai bạn.

PV
(theo Nội san Aptechite)