(Post 19/08/2009) Nhân lực và cơ sở hạ tầng
kỹ thuật là các yếu tố quan trọng trong phát triển công nghệ cao và ý
nghĩa của nó lớn hơn rất nhiều so với công nghệ thông thường. Chính hai
yếu tố này làm cho công nghệ trở thành công nghệ cao, và do vậy trong
công nghệ cao kết tinh rất nhiều chất xám. Luật công nghệ cao vừa có hiệu
lực có những chính sách gì dành cho lĩnh vực này?
Quan niệm về nhân lực công nghệ cao, cơ sở hạ
tầng kỹ thuật phục vụ hoạt động công nghệ cao
Luật công nghệ cao đã quy định:
Nhân lực công nghệ cao là đội ngũ những
người có trình độ và kỹ năng đáp ứng được yêu cầu của hoạt động nghiên
cứu, phát triển, ứng dụng làm dịch vụ, quản lý hoạt động và vận hành các
thiết bị, dây chuyền sản xuất sản phẩm công nghệ cao.
Nhân lực công nghệ cao bao gồm nhiều trình độ khác nhau
nhưng đều có điểm chung là có trình độ và kỹ năng đáp ứng các yêu cầu
từ nghiên cứu đến sản xuất và dịch vụ công nghệ cao.
Cơ sở hạ tầng kỹ thuật công nghệ cao
gồm các khu công nghệ cao, khu nông nghiệp, cơ sở nghiên cứu, cơ sở ươm
tạo, doanh nghiệp và hạ tầng thông tin đáp ứng yêu cầu phát triển công
nghệ cao.
Cơ sở ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp
công nghệ cao là cơ sở cung cấp các điều kiện thuận lợi về hạ tầng
kỹ thuật, nguồn lực và dịch vụ cần thiết phục vụ việc ươm tạo công nghệ
cao.
Đây là nơi cung cấp diện tích làm việc, phòng thí nghiệm,
xưởng pilot và các điều kiện làm việc khác để người có ý tưởng công nghệ
tiến hành hoàn thiện công nghệ và được bồi dưỡng các kiến thức kinh doanh
để trở thành doanh nhân, thành lập doanh nghiệp.
Những người vào cơ sở này là nhà khoa học, sinh viên,
người có ý tưởng công nghệ muốn hoàn thiện công nghệ của mình và trở thành
doanh nhân. Những người này phải lập đề án thành lập doanh nghiệp với
công nghệ dự kiến, được đánh giá lựa chọn và được nhận những hỗ trợ khác
nhau (cả về tài chính) để hoàn thiện công nghệ và thành lập doanh nghiệp.
Sau một số năm nhất định (3 - 5 năm) các doanh nghiệp sẽ tốt nghiệp và
rời khỏi cơ sở ươm tạo, nhường chỗ cho những người mới có ý tưởng công
nghệ và muốn được ươm tạo trở thành doanh nghiệp. Mục tiêu cuối cùng là
lập doanh nghiệp với công nghệ được hoàn thiện, mới.
Khu công nghệ cao là nơi tập trung, liên kết
hoạt động nghiên cứu và phát triển, ứng dụng, ươm tạo, đào tạo nhân lực,
sản xuất và kinh doanh sản phẩm và cung ứng dịch vụ công nghệ cao.
Khu công nghệ cao có nhiều khu con với các chức năng
như nêu trên, đặc trưng nhất là khu ươm tạo doanh nghiệp và khu sản xuất
- kinh doanh sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ công nghệ cao.
Chỉ tiêu đánh giá sự thành công của khu công nghệ cao
là số thuế nộp cho ngân sách nhà nước, số việc làm được tạo ra hàng năm,
số doanh nghiệp được đưa vào ươm tạo và số doanh nghiệp tốt nghiệp hàng
năm của khu.
Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao là khu
công nghệ cao tập trung thực hiện hoạt động ứng dụng thành tựu nghiên
cứu và phát triển công nghệ cao vào lĩnh vực nông nghiệp.
Khu nông nghiệp này trước hết phải là khu công nghệ cao
nhưng có nhiệm vụ cụ thể là nghiên cứu, trình diễn, ứng dụng và sản xuất
sản phẩm công nghệ cao trong lĩnh vực nông nghiệp.
Các chính sách chung
Do tầm quan trọng của nhân lực công nghệ cao và cơ sở
hạ tầng kỹ thuật đặc biệt quan trọng đối với công nghệ cao, luật đã quy
định:
- Huy động các nguồn lực đầu tư, áp dụng đồng bộ các cơ chế, biện
pháp khuyến khích, ưu đãi ở mức cao nhất về đất đai, thuế và hoạt
động cao, trong đó có việc phát triển nhân lực và xây dựng cơ sở hạ
tầng kỹ thuật phục vụ hoạt động công nghệ cao (ưu đãi cao nhất là
về đất đai và thuế).
- Tập trung đầu tư phát triển nhân lực công nghệ cao đạt trình độ
khu vực và quốc tế; áp dụng cơ chế, chính sách ưu đãi đặc biệt để
đào tạo, thu hút, sử dụng có hiệu quả nhân lực công nghệ cao trong
nước và ngoài nước, lực lượng trẻ tài năng trong hoạt động nghiên
cứu, giảng dạy, ươm tạo công nghệ cao, và các hoạt động công nghệ
cao khác.
- Dành ngân sách nhà nước và áp dụng cơ chế tài chính đặc thù để
thực hiện nhiệm vụ phát triển công nghệ cao và các chương trình, dự
án về công nghệ cao, việc nhập khẩu công nghệ cao...
TS. Đặng Duy Thịnh (Viện chiến lược - chính
sách KH&CN, Bộ KH&CN)
(theo báo Khoa Học Phổ Thông) |