(Post 17/10/2007) 1 phút sau khi rời bàn tiệc chiêu đãi của Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng GD-ĐT Nguyễn Thiện Nhân, ngày 9/10, Bộ trưởng giáo dục Singapore Tharman Shanmugaratnam đã dành cho VietNamNet cuộc phỏng vấn ngắn.

Bộ trưởng GD Singapore tặng quà cho Phó Thủ tướng, Bộ trưởng GD-ĐT Nguyễn Thiện Nhân. Ảnh: Lan Hương

3 ưu điểm và 1 điểm yếu

- Qua nhiều lần thăm và làm việc tại VN, ông đánh giá thế nào về những điểm mạnh và điểm yếu của nền giáo dục VN?

Ông Tharman Shanmugaratnam: Thời gian qua, tôi gặp Thứ trưởng Bộ GD-ĐT VN Trần Văn Nhung còn nhiều hơn gặp một số nhân viên của tôi. Trong năm qua, tôi cũng đã làm việc với Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân ít nhất 3 lần.

Điều đó chứng tỏ VN và Singapore có mối quan hệ chặt chẽ trong hợp tác phát triển giáo dục. Tuy nhiên, tôi cũng chưa thể đưa ra những nhận định sâu sắc về tình hình giáo dục VN.

Theo tôi, có 3 yếu tố, cũng là những ưu điểm, sẽ làm nên thành công của giáo dục VN.

Về điểm yếu của giáo dục VN, cũng như các nước châu Á khác, chính là sự cứng nhắc trong dạy và học. HS muốn đạt điểm cao trong kỳ thi thì phải cố gắng nhắc lại càng chính xác càng tốt tất cả những gì giáo viên đã dạy. Trong khi đó, chúng ta cần khuyến khích mọi HS đưa ra chính kiến của mình, dù ý kiến đó trái ngước với những người khác.

Chính phủ, doanh nghiệp và trường: Họp hàng năm

- Các trường ĐH Singapore làm thế nào để đảm bảo nguồn nhân lực cung cấp ra thị trường phù hợp với nhu cầu xã hội?

Ông Tharman Shanmugaratnam: Các trường ĐH ở Singapore hiểu rằng, giáo dục là hệ thống cung cấp nguồn nhân lực theo nhu cầu xã hội, chứ không phải những gì sẵn có.

Chính phủ, doanh nghiệp và các trường hàng năm đều phải ngồi lại với nhau để bàn bạc xem nhu cầu nhân lực của đất nước trong thời gian tới là gì, từng lĩnh vực, từng ngành cần bao nhiều SV tốt nghiệp mỗi năm. Tất cả những con số này đều được đưa ra dựa trên nhu cầu xã hội chứ không phải khả năng đáp ứng của các trường.

Hàng năm, Bộ GD, Bộ Nguồn Nhân lực phối hợp với Bộ Thương mại và Công nghiệp tiến hành khảo sát về chất lượng và yêu cầu của nhân lực trên thị trường lao động.

Kết quả khảo sát sẽ được gửi về từng trường và các trường sẽ tiến hành thảo luận, nghiên cứu để điều chỉnh chương trình học phù hợp với yêu cầu thay đổi hàng năm.

Các trường ĐH cũng có mối quan hệ rất chặt chẽ với công ty, doanh nghiệp bên ngoài. Các doanh nghiệp này đóng góp một phần vốn vào xây dựng chương trình học cho các trường.

Chính phủ hỗ trợ 75% học phí

- Singapore là một trong những nước rất thành công với mô hình hỗ trợ tài chính cho SV. Ông có thể chia sẻ với VN kinh nghiệm thực hiện chính sách này?

Ông Tharman Shanmugaratnam: Chúng tôi coi đây là một chính sách rất quan trọng bởi hầu hết những người tốt nghiệp ĐH đều có thể tìm được những công việc tốt với mức lương khá.

Vì thế, sẽ là công bằng nếu họ phải chi trả một phần kinh phí của khóa học.

Chúng tôi chỉ yêu cầu SV trả 25%, Chính phủ sẽ chi trả 75% còn lại.

Với đối tượng SV nghèo, chúng tôi hỗ trợ hoàn toàn tiền học phí, còn với những người không quá nghèo, ở tầng lớp trung lưu có thể vay tới 80% chi phí khóa học.

Như vậy, các trường vẫn có đủ tiền để cung cấp những khóa học tốt nhất, trả lương cao cho giáo viên. Trong khi đó, SV nghèo vẫn được nhận học bổng, hỗ trợ và vay nợ để đi học.

Chúng tôi cố gắng không đi vào vết xe của các trường ĐH châu Âu, đặc biệt là ở Pháp và Đức.

Ở đó, SV đi học ĐH hoàn toàn miễn phí hoặc chi phí rất thấp. Những năm gần đây, châu Âu đang muốn cải tổ lại hệ thống giáo dục để nâng cao chất lượng.

Singapore đang theo mô hình tương tự như Hoa Kỳ, nhưng tất nhiên, học phí ĐH của chúng tôi không quá cao như vậy.

- Phương thức cho vay và thu hồi vốn được tiến hành như thế nào, thưa ông?

Ông Tharman Shanmugaratnam: Chúng tôi chuyển toàn bộ kinh phí hỗ trợ về từng trường. 75% chi phí khóa học, trường sẽ giữ lại. Với những SV không đủ khả năng trả 25% còn lại, họ sẽ được nhận tiền trực tiếp từ các trường, chứ không phải ngân hàng hay các cơ quan của Chính phủ.

Quá trình hoàn trả được ràng buộc bởi những quy định về pháp lý và đạo đức. SV phải ký hợp đồng với nhà trường khi vay tiền, và nếu không trả, có thể bị trường truy tố trước tòa.

Cho đến thời điểm này, quá trình thu hồi vốn của các trường ở Singapore diễn ra rất tốt đẹp vì đa số SV đều có khả năng hoàn trả sau khi tốt nghiệp. Họ có thể trả nợ trong vòng 20 năm nên số tiền phải trả hàng tháng là rất ít.

Với những SV sau khi tốt nghiệp, tiếp tục đi du học ở nước ngoài mà không có ý định hoàn trả tiền, các trường có thể đăng tên họ lên website trường. Chắc chắn nhiều người sẽ cảm thấy xấu hổ và phải tự giác hoàn trả. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, Singapore chưa phải áp dụng biện pháp "bêu gương xấu" này bởi chúng tôi chưa gặp vấn đề gì trong thu hồi vốn.

- Xin cảm ơn Bộ trưởng!

Lan Hương (thực hiện)
(theo VietNamNet)