(Post 04/03/2006) Chính khát vọng của các bậc cha anh, đã giúp cho FPT, cho Fsoft, cho tôi, cho các bạn - những người đồng nghiệp và chiến hữu, có cơ hội làm việc sánh vai với các bạn bè 5 châu, được khen và được nghe chửi, được uống rượu và ngắm tranh, được chu du trong sương mù London, đi tàu Sekansen xuyên nước Nhật, bay trên bầu trời xanh thẳm của bình nguyên bao lao American Great Plain…

Lời nói đầu

Chương 1: Khởi đầu

Chương 2: Demo

Chương 3: Thương mại

Chương 4: Diệt phát xít

Chương 5: Sự tiến hóa của tổ chức và con người

Phần kết 1

Phần kết 2: Đi một ngày đàng học một sàng khôn

Phần một câu chuyện phần mềm của tôi kết thúc vào cuối năm 1996.

Năm 1997 là một năm ổn định: TTVN phát triển thành FOX. SIBA bắt đầu được nâng cấp thành SmartBank. Tổng cục Thuế trở thành một khách hàng mới tin cậy và đầy tiềm năng. FSS mở chi nhánh tại tp HCM và đã giúp báo Thể thao Tp HCM trở thành tờ báo đầu tiên truyền ảnh từ SEAGames 19 về nước bằng mạng máy tính.

Năm 1998 - FPT 10 tuổi, năm của hồi tưởng và cảm xúc, năm của những trăn trở về con đường tương lai và những mục tiêu vĩ đại. Tháng 10, các cán bộ lãnh đạo họp tại Đồ Sơn, ra nghị quyết về toàn cầu hoá, nội dung đã được anh ChâuHM tóm tắt tài tình trong lời bài hát Phần mềm ca:

Tiến lên tương lai chúng đang chờ phía trước
Tiến lên hàng đầu, đếch biết gì cũng tiến
Xuất khẩu phần mềm ta sẽ vượt thằng Tàu
Xuất khẩu gạo nhiều ta sẽ vượt thằng Xiêm

Và Fsoft ra đời.

Trước đó chúng tôi cũng đã dăm lần móc tiền Tây, nhưng chỉ là “tiện tay dắt dê”. Bây giờ lại được giao là nhiệm vụ chiến lược. Mà phải sang tận “sào huyệt” của chúng mới thỏa chí tang bồng. Thật đúng là đếch biết gì cũng phải đi Tây. Các cuộc xuất ngoại hòa nhập ào ạt của dân Fsoft xứng đáng viết nhiều chương dài trong lịch sử. Chỉ xin điểm lại một vài mốc quan trọng mà tôi được chứng kiến và là người tham dự và hẹn các bạn nhiều chi tiết thú vị hơn vào một thời điểm khác.

Tháng 11/1998, a. Bình, Nam và a. Hùng Râu sang Ấn độ thỉnh kinh. Thấy một thiên đàng phần mềm ở Bangalore: công ty phần mềm nhiều như hiệu gội đầu, quảng cáo học Java thay cho quảng cáo chữa bệnh yếu sinh lý, buổi tối tại các bar chỉ có lập trình viên mới có đủ tiền lai vãng. Chúng tôi nhập tâm 3 chữ “outsourcing” “ISO” và “CMM”.

Tháng 10/1999, chúng tôi uống sâm banh để mừng cho những đồng đô la đầu tiên “từ bên kia đại dương” (lời của Khúc Trung Kiên) rơi vào túi. Dự án Lifeserve của Nguyễn Đức Quỳnh được khách hàng trả tiền.

Tháng 11/1999, FPT mở văn phòng tại India, tháng 1/2000 mở văn phòng tại San Jose. Trần Văn Hùng (còn gọi là Hùng Henry), Lê Hồng Sơn, Khúc Trung Kiên, Bùi Hồng Liên, Phạm Minh Tuấn, Nguyễn Đức Quỳnh là những nhân viên Fsoft đã biến giấc mơ cắm cờ FPT bay phấp phới khắp năm châu thành hiện thực. FPT tiếp các đoàn đại biểu chính phủ Việt nam cơm dưa ngay tại Banglore – Silicon Valley của châu Á. FPT làm nên hàng tít lớn “cộng sản xâm chiếm thung lũng hoa vàng” của báo chí Silicon Valley. Tên tuổi các anh chị xứng đáng được lưu trong trang đầu lịch sử Fsoft và FPT. Tôi tự hào có những người bạn như vậy.

Tháng 3/2000, Nam và Đạt đi “tìm hiểu” phương thức đào tạo nhân viên mới của Tata tại Trivandrum, Ấn độ. Cả hai bị bạn bắt quả tang đang quay phim các tài liệu trong thư viện và trở thành nhân viên Fsoft đầu tiên làm gián điệp bị bại lộ. Tin này sau đó còn được Tata đồn thổi khắp Silicon Valley. Chúng tôi học được “orientation training” hay còn gọi là “đào tạo tân binh”. Bài trình bày về hệ thống quản lý chất lượng của Tata tại Chennai trở thành thiết kế đầu tiên của dự án Spacy sau này gọi là F-Insight.

Tháng 4/2000, Nguyễn Lâm Phương trở thành nhân viên Fsoft đầu tiên đi onsite, nghiên cứu yêu cầu của một ông chủ nhà hàng tại SanFrancisco muốn trở thành tỉ phú phần mềm. Đó là bước đầu của chương trình SmartTouch.

Tháng 8 rồi tháng 9/2000, Hoàng Mạnh Hùng, Nguyễn Quang Hoà, rồi sau đó là Phan Phương Đạt, Hoàng Việt Anh, Nguyễn Đức Quỳnh, Bùi Thiện Cảnh tụ tập tại Bỉ hòng biến Proximus thành sân sau của HarveyNash. Tuy chưa thành công nhưng từ đó trở đi, các chuyến bay Âu/Mỹ/Nhật nhẵn mặt nhân viên Fsoft đi “onsite”. Tiện thể các anh đề nghị Fsoft cài luôn Outlook cho giống bạn và tiện làm việc. Em HàNH nhẹ hơn nhiều trong việc phân phối các meeting request.

Tháng 12/2000, anh Bình và tôi Đông du, tận tai nghe thấy giám đốc Sumishu nói: “chúng tôi còn phải học nhiều mới có thể giao việc cho các ông được” để hiểu được sự khiêm tốn chết người của người Nhật. Nhưng Fsoft có hợp đồng đầu tiên với NTT-IT làm bằng tiếng Nhật do Tạ Anh Thắng làm communicator.

Tháng 3/2001 Nam và Tiến béo sang Singapore, hy vong có thể nhờ các ông bạn đối tác của FPT mang lại chút việc phần mềm. Nghe bọn nó cười hô hố: “Ở đây, mạt vận lắm mới làm phần mềm”. Quả thật là ông bạn phần cứng của tôi đã tranh thủ kiếm được một đống tiền mà chẳng cần phải làm một bài presentation nào cả. Singapore là đất của thương mại và tài chính.

Tháng 8/2001, Việt Anh đi Portland mang được CAIRO về cho anh Hùng đổi thành RADIO là công cụ đắc lực của phòng SEPG và nỗi kinh hoàng treo trước bàn của các team leaders.

Tháng 4/2002, TuanPM, SonHT và một số chiến hữu giả danh Unilever, cắn răng ngồi trong lớp học, quyết tâm biến Solomon thành trò trẻ con cho bà con buôn Omo dùng chơi.

Tháng 10/2002, lần đầu tiên Fsoft cử 7 samurais sang Nhật sáu tháng, có mỗi ThangTA đã biết tiếng Nhật. Thật may mắn cả bảy đã trở về an toàn và không khách hàng nào bỏ chúng ta cả. Mùa thu năm 2003, anh Bình ký biên bản tham gia vào VIJASGATE, liên doanh đầu tiên “góp gạo thổi cơm chung” với 6 công ty phần mềm Nhật bản khác. FPT manh nha một ý định bỏ qua giai đoạn “osin” tiến thẳng lên hàng chủ”.

Tháng 12/2003 TùngBH, Nam và CườngDD trở về cội nguồn Trung hoa vĩ đại, thăm khu công nghiệp phần mềm Đại Liên, thung lũng thác số từ Nhật chảy sang. Liệu FPT có khơi được nguồn, chuyển được dòng thác đó về Việt nam?

Ta đi Tây và Tây cũng đến với ta.
Fsoft có nhân viên “mắt xanh, mũi lõ”.

Tháng 3/2001, Martin Geiger trở thành công dân Mỹ đầu tiên tham gia FPT với tư cách giám đốc Marketing. Suốt một thời gian dài, họp giao ban Fsoft bằng tiếng Anh, họp xong các cơ quan bộ phận cơ thể mỏi dừ. Sau đó Emmanuel được một ông bạn của tôi từ Minsk giới thiệu đến, rồi Silvain theo vợ hồi hương, Azkhar không thể rời được madam Liên, Bryan vì mê các cô gái Việt nam đã bán nhà, bưng 2 nàng chó sang cho ăn cám Việt. Tất cả họ đã góp phần to lớn làm nên một Fsoft đa dạng, phong phú về phong cách và chuyên nghiệp hơn trong công việc.

Tôi cũng không thể quên được những vị khách hàng đầu tiên từ những nền văn hoá khác nhau, những người thầy đã tận tụy dẫn dắt chúng ta trong những bước đầu chập chững. Dr. Balta, giám đốc Winsoft Canada, làm tiền từ Mỹ nhưng rất không ưa Mỹ với câu chuyện có thể làm cho nước Mỹ rối loạn bằng 4 quả bom. Ông Werner, người Bỉ giám đốc Harvey Nash Software, người đã rót vào tai tôi: “Nam, lập trình viên của mày nói tiếng Anh thối hơn mấy con tiếp viên ở nhà hàng này!”. Ông Ichinose, tự nhận là brother của Bình san, có thể hát bậy bằng tiếng Nhật cả tối đối đáp với STC. Vợ chồng Richard ProDX đã lái xe cả đi về hơn 200km để đãi chúng tôi xem mặt trời lặn ở phía Đông. Bà Eileen coi Việt Anh như con nhưng vẫn phạt 10,000 đôla cho nhớ khỏi phát biểu bừa bãi…. Còn biết bao nhiêu câu chuyện nữa mà chắc chắn không chỉ có tôi mà rất nhiều các bạn Fsoft có thể kể ra đây.

Không ít kế hoạch “viển vông”, không phải dự án nào cũng suôn sẻ nhưng tôi tin là những cuộc tiếp xúc giữa người với người như vậy làm cho Fsoft và mỗi chúng ta giàu lên rất nhiều.

Tôi nhớ lại một đêm mùa hè năm 2001, tôi và anh Bình đứng hút thuốc trên tầng 21 của toà cao ốc Sumitomo. Anh Bình đang chuẩn bị cho bài trình bày với lãnh đạo Sumitomo về kế hoạch chiếm lĩnh thị trường Nhật bản. Nhìn xuống Tokyo và Hoàng cung ban đêm thật lộng lẫy. Chúng tôi xúc động và nhẩm lại bài hát của đoàn quân tầm vông Nam bộ kháng chiến:

Thề quyết thoát khỏi lầm than
Ta mang thân ta liều cho nước
Ta mang thân ta đền ơn trước
Muôn thu sau lưu tiếng anh hào,
người dân Việt lắm chí cao.

Chính khát vọng của các bậc cha anh, đã giúp cho FPT, cho Fsoft, cho tôi, cho các bạn - những người đồng nghiệp và chiến hữu, có cơ hội làm việc sánh vai với các bạn bè 5 châu, được khen và được nghe chửi, được uống rượu và ngắm tranh, được chu du trong sương mù London, đi tàu Sekansen xuyên nước Nhật, bay trên bầu trời xanh thẳm của bình nguyên bao lao American Great Plain.

Để được như anh Phan Quốc Việt nói:

Đi một ngày đàng học một sàng dại.
Sàng đi sàng lại còn một tí khôn.
Một tí khôn đó sẽ giúp chúng ta lớn lên!

Nguyễn Thành Nam
Tổng giám đốc công ty FPT - Software